Bevestiging van het wiel

Het wiel is met snelspanners of met gewone asmoeren aan het frame bevestigd. De bevestiging van het wiel met snelspanners heeft het voordeel dat het wiel makkelijk uit te nemen is. Deze bevestiging wordt dan ook gebruikt in combinatie met velgremmen en derailleurversnellingen. Snelspanners worden gebruikt in combinatie met een holle as. Voor de strekte van de as is dit niet bezwaarlijk omdat materiaal in het hart van de as bijna niet bijdraagt aan de sterkte.

Naven met versnellingsnaaf kunnen niet uitgerust worden met snelspanner omdat de bediening van de naaf via een holle as verloopt.
De snelspanner bestaat uit een trekstang die door de holle as gestoken wordt. Aan de linkerkant zit de spanner waarmee de as vastgezet wordt. Aan de rechterkant is de trekstang van schroefdraad voorzien waarop een asmoer geschroefd wordt.

Veertjes

Tussen de as en de snelspanner zijn veertjes geplaatst om de as makkelijker te monteren. Het vastzetten van de snelspanner moet net enige kracht vergen. Op het moment dat de hendel naar buiten gericht is in het verlengde van de as, moet je weerstand voelen. De hendel van de snelspanner moet naar achteren gericht zijn. Dit om te voorkomen dat deze tijdens het fietsen ergens achter blijft haken.

Bij gebruik van snelspanners moeten de uiteinden van de as ongeveer gelijk liggen met de buitenkant van de patten. Wanneer ze te ver uitsteken zal de snelspanner niet tegen de patten drukken maar tegen de aseinden. De ruimte tussen borgmoer en aseinde moet ongeveer de dikte van de patten zijn.

Richt maten qua inbouw breedte wielen:

Indien u aanvullende inbouwmaten heeft die hier niet vermeld staan, kunt u deze sturen naar info@defietssite.nl. Bedankt voor uw medewerking.

Asmoer bevestiging

Voor de bevestiging van de as met asmoeren moet de as ongeveer 8 mm schroefdraad hebben. Op de as worden meestal ook nog bagagedragers, spatborden en kettingspanners gemonteerd. Voor de montage worden meestal dopmoeren gebruikt. Hiermee is het uiteinde van de as mooi afgedekt. Goede as- en borgmoeren zijn geribbeld voor voldoende grip en borging. Wanneer ze dit niet hebben moeten boeten borgringetjes aangebracht worden tussen de patten en moeren.

Bij het vastzetten van de as in de vork is het van belang dat de patten goed evenwijdig staan. Als dat niet het geval is, worden ze door de snelspanner of asmoeren rechtgebogen. Hierdoor komen er spanningen op de vork en as te staan. Vooral buigspanningen op de as zijn vervelend omdat hierdoor het lager niet goed meer loopt en de as door de extra spanningen kan breken. De patten kunnen met een pattenrichter recht gebogen worden (zie hoofdstuk over frames). Ook bij versnellingsnaven kan een kromme as zeer vervelend zijn, omdat daardoor het risico bestaat dat deze niet meer werkt.

De borgmoeren.

De borgmoeren moeten tegen de patten aanliggen zonder dat de vork uit- of ingebogen hoeft te worden. Wanneer de vork te breed is kan de as opgevuld worden met vulringen.
Aan weerszijden moeten evenveel vulringen aangebracht worden. Eventueel kan een bredere as in de naaf gezet worden. Wanneer de vork te smal is, dient deze uitgebogen te worden. Vooral bij het uitbreiden van het aantal versnellingen kan het nodig zijn om de achtervork uit te buigen. (Zie tabel voor enige waarde van de inbouwbreedte van de naaf).

Wanneer je het aantal tandkransjes uitbreidt en de naaf verbreedt, hoef je niet de hele naaf te vervangen. Het is voldoende om een nieuw freewheel te monteren, een bredere as te plaatsen en het wiel opnieuw te centreren. Bij het uitbreiden van het aantal tandkransjes moet je het wiel met meer paraplu spaken.

Diameter

De vooras heeft meestal een diameter van 5/16”of 9 mm (holle as). De achteras is meestal 3/8”of 10 mm (holle as). Het materiaal is bijna zonder uitzondering staal. Shimano heeft een voornaaf met aluminium oversized as (bij de kogellagers 11 mm, bij het uiteinde 9 mm. De achteras van de naaf uit XTR-groep is van titanium. Het gebruik van aluminium voor assen is nauwelijks zinvol omdat de specifieke sterkte van aluminium ongeveer even groot is als die van staal. Het gebruik van titanium is wel zinvol omdat titanium een hogere relatieve sterkte heeft dan staal. Een titanium as met dezelfde sterkte zal iets lichter kunnen zijn dan een stalen as.

Bij montage van het wiel moet er op gelet worden dat het wiel goed recht in de vork zit. Het centreren kan met het oog. De patten van de achtervork zijn bij fietsen voor derailleurversnelling vaak voorzien van stelschroeven. Bij montage trek je de as hiertegenaan. Door de stelschroeven te verdraaien, zet je het wiel perfect in het midden van de vork. Wanneer je het wiel opnieuw monteert, centreer je het wiel probleemloos door de as simpelweg tegen de stelschroeven te trekken en vast te zetten.

Wielen en asmoeren worden gecentreerd met kettingspanners. Door ze aan te draaien, trek je het wiel aan die kant naar achteren. Hiermee centreer je het wiel en breng je de ketting op de juiste spanning.