Crosscountry luchtvoorvork instellen.

Het correct instellen van je crosscountry luchtvoorvork is essentieel voor het optimaliseren van je fietsergonomie. Een goed afgestelde voorvork zorgt voor maximaal comfort, nauwkeurige controle en meer plezier op de trails. Door de veerweg, luchtdruk en demping nauwkeurig af te stemmen op je gewicht, rijstijl en de specifieke omstandigheden van je rit, kun je de prestaties van je mountainbike aanzienlijk verbeteren. Het loont de moeite om wat tijd te besteden aan het finetunen van je voorvork, want een aangepaste afstelling kan het verschil maken tussen een hobbelige rit en een soepele, gecontroleerde afdaling in de wereld van crosscountry mountainbiken. Hieronder hebben we een uitgebreide omschrijving gemaakt.

Vind het ventiel.

De meeste moderne voorvorken gebruiken lucht als veer.
Lucht is licht, makkelijk afstelbaar en voorlopig nog gratis ook.
Zelfs van het eenvoudigste model is de luchtkamer afstelbaar.
Dat gebeurt eigenlijk altijd via een autoventiel, ook wel schrader ventiel genoemd. Deze vind je meestal onder een schroefdop op de linker vorkpoot.
Meer lucht erin maakt de vork harder, laat je lucht ontsnappen dan wordt hij zachter.

Leeg laten lopen.

Duw het pinnetje in het ventiel in, zo laat je de lucht ontsnappen.
Duw de vork in terwijl je het ventiel open drukt, zo ontsnapt de laatste lucht. Sommige types hebben een tweede luchtkamer, laat ook deze helemaal leeglopen. Let op, er kan een beetje olie naar buiten spuiten, dus bescherm je ogen.

Uitveren.

Duw het pinnetje in het ventiel in, zo laat je de lucht ontsnappen.
Duw de vork in terwijl je het ventiel open drukt, zo ontsnapt de laatste lucht. Sommige types hebben een tweede luchtkamer, laat ook deze helemaal leeglopen. Let op, er kan een beetje olie naar buiten spuiten, dus bescherm je ogen.

De veerweg.

Meet de afstand tussen de seal en het olielijntje.
Dit is de veerweg van je vork.
Dat kan een paar millimeter afwijken van de fabrieksopgave, al zijn de meeste fabrikanten vrij nauwkeurig.
De duurdere Rock Shox-vorken hebben een handige schaalverdeling op de binnen poten.

Oppompen.

Om de voorvork weer te laten veren pomp je de luchtkamer op.
Gebruik hiervoor een speciale, nauwkeurige pomp, de gebruiksaanwijzing geeft een goede basisinstelling.
Die instelling is op basis van je gewicht, inclusief je kleding, schoenen en rugzak. Dus ga op een weegschaal staan en niet smokkelen!

Noteren.

Opschrijven wat de totale veerweg is, hoeveel druk je in je vork pompt en hoever hij dan inzakt, geeft je een goed overzicht in hoe je vork werkt en wat de effecten van je afstelling zijn.
Houd je alles netjes bij, dan kun je makkelijker kleine aanpassingen maken.
De gouden tip bij aanpassingen: een tegelijk.
Anders weet je niet wat er goed of fout ging en raak je de draad kwijt.
Door alles op te schrijven kan je altijd terug naar een wel werkende setting.

Ty-wraps truc.

Bevestig een tie-wrap strak om een binnen poot, dit is een schuivende maatstaf voor de veerweg die je gebruikt hebt tijdens een rit.
Wees voorzichtig met afknippen en bekras de binnen poten niet.

Inzakken.

Om het voorwiel de grond te laten volgen moet de vork altijd een stukje ingezakt blijven, dan kan hij uitveren bij een kuil.
Deze inzakking noemen we sag’.
Deze moet tussen de 15 procent voor een wedstrijd hardtail en 25 procent voor een marathon fully bedragen.
Dus bijvoorbeeld 12 millimeter inzakking wanneer je voorvork 80 millimeter veerweg heeft, en 30 millimeter voor een vork met 120 millimeter veerweg.

Sag afstellen.

Schuif de tie-wrap helemaal naar beneden en ga voorzichtig op de fiets zitten zoals je normaal ook zit.
Stap dan rustig af, probeer de vering dan niet te laten bewegen.
Is de gebruikte veerweg meer dan 20 procent van het totaal, voeg dan lucht toe.
Is het minder dan 15 procent, laat dan lucht ontsnappen.
Schuif de tie-wrap weer naar beneden en herhaal de meting.

Negatief.

Bij sommige Marzocchi- en Rock Shox-vorken kan je een negatieve luchtkamer apart afstellen.
Hiermee kan je de progressiviteit beïnvloeden.
Deze druk kan je alleen afstellen wanneer de positieve kamer al ongeveer goed is afgesteld.
Een druk ongeveer gelijk aan de druk in de normale kamer werkt vaak het best, verstel deze druk met kleine stapjes want de invloed is groot.

Vorkolie.

Lucht veert progressief, meer druk maakt de veer harder maar verandert niets aan de mate van progressiviteit.
Rijd je graag met een gevoelige, zachte vork maar slaat je vork vaak door op grote hobbels, dan kan je de luchtkamer iets verkleinen met een paar cc vorkolie.

Rebound afstellen.

Haast alle vorken hebben een verstelbare uitgaande demping, vaak de rode knop, boven- of onderop.
Hiermee stel je in hoe snel de vork terug veert na een klap.
Begin met minimale demping, dus draai de knop richting – of het konijntje.
Zet de rebound dan steeds één klikje zwaarder tot de vork nog steeds vlot uit veert maar zonder springerig te zijn.

Compressie afstellen.

Vorken veren niet soepel als ze nieuw zijn, ze moeten een paar honderd kilometer inlopen.
Stel de compressie-of ingaande demping voorlopig in op zo weinig mogelijk.
Na de eerste ritten stel je meer compressiedemping in, dat beperkt de gevoeligheid voor kleine hobbels maar ook voor ongewenst deinen.

Lockout ventiel.

Veel vorken hebben een lockout mogelijkheid, de nieuwe hebben daarbij ook een ventiel dat de lockout omzeilt wanneer je hard landt met de lockout gesloten.
Dat houdt jou in het zadel, en de vork blijft heel.
Een knal op een gesloten lockout veroorzaakt namelijk een drukgolf in het hydraulisch circuit waaraan rubberseals of zelfs metalen shims kunnen overlijden.

Verstelbare doorslag en platformsysteem.

Verstelbare doorslag.

Duurdere vorken hebben een verstelbare lockout kracht, verstelbaar met een knop of inbussleutel.
Hiermee stel je de vork zo in dat hij, wanneer gelockt, net niet deint wanneer je sprintend op de pedalen staat.
Net niet, want als je al sprintend door een kuil rijdt, moet de vork heel even veren, en de klap op je polsen tot het minimum beperken.
Experimenteer dus, en vind de voor jou minimale lockout instelling.

Platform systeem.

Een platformsysteem is een soort lockout die heel verfijnd werkt en open schiet bij obstakels, maar ongewenst deinen door trap invloeden effectief onderdrukt. Voorbeelden zijn Motion control van Rock Shox en Terralogic van Fox.
Manitou’s SPV systeem werkt op luchtdruk, vaak werkt rond de 3,5 tot 5 bar het best. Alle systemen hebben voor- en nadelen, de voorkeur is persoonlijk.

Tips en Opmerkingen:

• Verwijderde tie-wrap als je klaar bent met afstellen, er kan vuil onder komen en dat kan de binnen poten aantasten.
• Manitou- en FOX-vorken verliezen altijd langzaam olie door de seals, zo lopen ze soepel.
  Ze hebben echter wel regelmatig nieuwe olie nodig, (twee) jaarlijks onderhoud is echt niet overdreven.
• De interne setting is altijd een compromis, geschikt voor bijna iedereen.
  Dat is wat anders dan optimaal voor jou.
  Diverse tuners bieden hun diensten aan en kunnen je vork echt verbeteren.

Wijsheid

• Maak de vork goed schoon.
• Zelfs een klein beetje vuil in de seals of in de binnen poten kan de werking beïnvloeden en schade aanrichten.
• Af en toe schoon maken met een doek is niet genoeg.