Stuur afstellen.

Het stuur afstellen van je mountainbike is veel meer dan slechts een kwestie van persoonlijke voorkeur. Het kan een aanzienlijke invloed hebben op de prestaties en bestuurbaarheid van je fiets, vooral als je bedenkt welk type terrein je van plan bent te trotseren.

Een belangrijk aspect om te overwegen bij het afstellen van je stuur is de breedte ervan. Het is een algemene vuistregel dat hoe breder het stuur is, hoe meer controle je hebt, ongeacht het terrein waarop je fietst. Een breder stuur zorgt voor een stabielere rit en helpt je de fiets onder controle te houden, vooral tijdens afdalingen en ruig terrein.

Aan de andere kant, als je op zoek bent naar een directer en wendbaarder gevoel, kan een smaller stuur de juiste keuze zijn, vooral op technische singletracks. Hierdoor kun je snel sturen en reageren op obstakels op de weg.

Bij het afstellen van de breedte van je stuur is het essentieel om rekening te houden met je eigen lichaamsbouw. Idealiter zou de afstand tussen het midden van de handvatten ongeveer overeen moeten komen met je schouderbreedte, wat zorgt voor een comfortabele en ergonomische houding.

Bovendien hebben veel 29-inch mountainbikes, ook wel 29-ers genoemd, bredere sturen. Dit komt doordat de grotere wielen van 29-ers van nature minder wendbaarheid bieden, en een breder stuur helpt bij het compenseren van deze verminderde wendbaarheid.

Kortom, het afstellen van je stuur is een cruciale stap om ervoor te zorgen dat je mountainbike optimaal presteert, ongeacht het terrein waarop je fietst. Lees verder om te ontdekken hoe je dit nauwkeurig kunt doen.

Stuurpen.

De lengte van de stuurpen is van belang bij de positie van het lichaam op de mtb. Een langere stuurpen heeft als resultaat dat je een langere zit krijgt.
Een kortere stuurpen geeft een compactere en kortere zit.
Een kortere stuurpen brengt de fiets meer ’tot leven’ en maakt sturen eenvoudiger.

Afstand stuur en zadel.

Om de afstand tussen het stuur en het zadel te bepalen, plaats je de elleboog tegen de zadelpunt.
De afstand tussen het zadel en het stuur staat goed afgesteld als de vingertoppen tot halverwege de stuurpen komen.
Is dit niet het geval, check dan of het zadel in de juiste positie staat of check of de stuurpen wel lang genoeg is.

 

Stuur inkorten.

Als je relatief smalle schouders hebt, zal je sommige riser sturen wellicht te breed vinden.
Maar voordat je de zaag in je stuur zet, moet je eerst je shifters, remmen en handvatten 5 millimeter naar binnen schuiven.
Rij zo een maand rond, om te kijken of de positie je bevalt.
Zo ja, dan kort je het stuur in met een scherpe ijzerzaag.
Kort je een carbon stuur in, wikkel de uiteinden dan met schilderstape in om beschadigingen door zagen te voorkomen.

Stuur draaien.

Mountainbike sturen hebben vaak een mate van terug buiging, genaamd backsweep. Risers buigen ook naar boven toe (upsweep).
Als je het stuur draait ten opzichte van de stuurpen, verandert door de hoek ook de hoeveelheid backsweep en upsweep.
Hoe je stuur precies draait, hangt af van je rijstijlen en persoonlijke voorkeur.
Maar de meeste rijders kiezen bij een riser stuur voor een hoek waarbij de upsweep zo goed als recht omhoog gaat.

Recht zetten.

De stuurpen uitlijnen met het voorwiel klinkt simpel, maar het kan lastig zijn.
Draai de stuurpenbouten op de vorkpijp los en beweeg de stuurpen heen en weer. Draai de pen niet te los, want dan lukt het nauwelijks om hem recht te houden tijdens het vastdraaien.
Klem het voorwiel tussen je benen.
Maak kleine aanpassingen tot de stuurpen rechtstaat.
Dit kan enkele minuten duren, je moet meestal goed kijken om zeker te weten dat hij recht staat.

Momentsleutel.

Het is verleidelijk om je stuurpen vast te draaien met die inbussleutels met T-greep, die je voor kerst hebt gekregen.
Om de bouten vervolgens zo vast te draaien dat er een schroef breekt, of je hele stuur scheurt.
Daarom kun je beter een momentsleutel gebruiken, want een stuurpen moet je aandraaien met 3 tot 6 newtonmeter.
Heb je geen momentsleutel, doe het dan niet. Draai de bouten niet te strak aan!

Stelplaat.

Het aandraaien van de bouten bij het stuur moet gelijkmatig en nauwkeurig gebeuren voor een veilige voorbouw.
De bovenkant van de stelplaat zit dicht tegen de stuurpen, terwijl de onderkant een gapende ruimte vertoond.
Zo wordt de klemkracht namelijk ongelijk verdeeld.
Dan kan het stuur gaan draaien, beschadigen of zelfs breken.

Bouten balans.

Een bout aan de ene kant kan loskomen door dat je een bout aan de andere kant vast draait.
Voorkom dit door de bouten volgens volgorde aan te draaien.
Draai de bouten eerst hand vast.
Vervolgens draai je elke bout twee slagen, tot je het juiste aandraaimoment bereikt. Als je de volgorde hebt aangehouden, is de afstand van de stelplaat tot de stuurpen overal gelijk, van links naar rechts en van boven tot onderen.

Goede grip.

Lock-on handvatten zijn aan te raden vanwege hun goede grip op het stuur onder alle weersomstandigheden.
Kies altijd een set die goed in je hand past.
Zacht rubber is comfortabeler.
Sommige merken zoals Specialized maken lock-on handvatten die slechts aan één kant een schroef hebben.
Dit is prettig als je met dunne handschoenen rijdt, of zonder.
Erg comfortabel zijn de handvatten van Ergon, ideaal voor die lange crosscountry ritten.

Bar-ends.

Het is normaal dat fietsen uit de winkel rollen met de shifters en remhendels tegen de handvatten gepropt.
Dit ziet er misschien netjes uit, maar het beperkt de controle die je over de remmen hebt.
Je zit namelijk dichtbij het draaipunt van de remhendel, wat niet efficiënt is.
Schuifje remgreep op het stuur naar binnen, tot je wijs- en middelvinger de laatste 3 centimeter van de hendel gebruiken. Zo kun je meer kracht zetten, en beter remmen.

 

Rembereik.

Het is erg belangrijk dat je de remhendels comfortabel kunt bereiken met je vingers. Vaak staat de hendel standaard op de verste positie, wat lastig is als je kleine handen hebt.
Daarom zit er vaak een schroef op de remhendel, waarmee je hem dichterbij het stuur zet.
De bout kun je aandraaien of losdraaien met een 2 of 2,5 millimeter inbussleutel. Deze bout zit vaak bij het draaipunt van de hendel.
Neem de tijd voor een goede afstelling.

Hoek van de hendels.

Je kunt gemakkelijk de hoek van de remhendels aanpassen door de inbusbout loste draaien, en de hendel te verplaatsen.
Stel de remgrepen zo in dat ze min of meer in het verlengde van je armen liggen terwijl je fietst.
Zo voorkom je onnodige stress voor je polsen.
Als je veel afdaalt, wil je de hendels wellicht wat meer horizontaal zetten, omdat je tijdens het afdalen veel naar achteren hangt.
Zo heb je alsnog de controle over je remmen.

Shifter positie.

Nu de remhendels op de juiste plaats zitten en onder de juiste hoek staan, is het tijd om de positie van de shifters af te stellen.
Je moet de shifters goed kunnen bedienen, en ze mogen de remhendels niet in de weg zitten.
Shifters en remhendels zitten elkaar vaak in de weg als ze van verschillende merken zijn.
Controleer dit door de shifters te bedienen, kijk of de hendels nergens de remgreep raken.
Gebruik ook geen handvatten met hoge randen.

Gripshift.

De Gripshift is niet meer zo populair op de mountainbike als vroeger, maar het is alsnog een prima systeem.
Als je de remhendels tegen deze shifters aanzet, moetje wel controleren of de beweging van de hendel niet geblokkeerd wordt.
Dit gebeurt bijvoorbeeld bij de Hope Mini-remmen.
Als dit het geval is, schuifje de remhendels enkele millimeters meer naar binnen toe. Je zet de Gripshift vast met een 3 millimeterinbussleutel.

Glad is goed.

Als je een nieuwe stuurpen of nieuw stuur monteert, moet je eerst het klemming gedeelte checken op scherpe randen en uitsteeksels.
Dit soort onregelmatigheden kunnen namelijk kleine scheurtjes in je stuur veroorzaken, helemaal als je een carbon stuur hebt.
Deze scheurtjes kunnen langzaam uitgroeien tot grote scheuren, waardoor je er pas achter komt wanneer je stuur plotseling breekt.
Onregelmatigheden haal je weg met fijn schuurpapier.

Lock-out.

Veel geveerde voorvorken hebben een lock-out op het stuur, met of zonder instelmogelijkheden van de veerweg.
Zorg ervoor dat de lock-out goed vast zit op het stuur, en dat hij niet in de weg zit van de remhendels of shifters.
Ook mag de lock-out niet je handposities belemmeren.
Als je een Rockshox-vork hebt, kun je de lock-out op het stuur ook vervangen voor een lock-out op de voorvork zelf. Dat is handig als je stuur al vol zit.

Carbon pasta.

Carbon fiber is een erg sterk materiaal, maar het kan ook erg breekbaar zijn als je er verkeerd mee omgaat.
Een goede manier om je carbon onderdelen te beschermen, is het gebruik van carbon montagepasta.
Dit is een soort vet, met microscopisch kleine, synthetische balletjes die extra grip geven en het aandraai moment verlagen.
Hierdoor hoefje bijvoorbeeld je stuurpen niet hard aan te draaien, wat de kans verlaagt op een gebroken carbon stuur.

Tips en opmerkingen – stuur afstellen:

1. Gebruik een rolmaat om je er van te verzekeren dat alles op je stuur goed geplaatst en uitgelijnd is. Enkele millimeters lijken niet veel in de werkplaats, maar het kan groeien tot een irritante afleiding tijdens een klim of een race.
2. Het kosttijd om een momentsleutel te leren gebruiken, wanneer je al jaren bouten aandraait op gevoel alleen. Toch is het een goede gewoonte om er één te gebruiken.
3. Als je de handvatten plaatst of afstelt, moet je gelijk een paar tie-wrap van verschillende maten in je stuurstoppen. Je weet nooit wanneer je ze nodig hebt om een noodreparatie uit te voeren…
4. Houd de conditie van stalen boutjes in je voorbouw in de gaten, aangezien ze kunnen uitdrogen en roesten. Geef de schroefdraad een likje vet tijdens montage, dan voorkom je dit.