‘Fiets zonder GPS,’ zegt GPS-deskundig.

‘Fiets zonder GPS,’ zegt GPS-deskundig.

Onlangs verscheen de fietsroman Nooit Meer de Weg Kwijt – Op de fiets naar Auschwitz, waarin Tjeu Lemmens een opmerkelijke keuze maakt. Tijdens zijn fietstocht van Delft naar Auschwitz, legde Lemmens 2000 kilometer af zonder gebruik te maken van GPS of GPS-tracks. Dit is opvallend, aangezien Lemmens een GPS-deskundige is.

Waarom Geen GPS?

Lemmens, een fervent kaartlezer, stelt: “Waarom zou je een route volgen die een ander heeft bedacht of een machine voor je berekent?” Hij kiest bewust voor het brede overzicht van kaarten om zelf zijn routes uit te stippelen. Volgens Lemmens is het essentieel dat de kaart voldoende details bevat. “Soms zie je fietsers met autokaarten op schaal 1:1.000.000 of een ANWB-routekaart. Dat is smeken om de weg kwijt te raken,” zegt hij. De angst om te verdwalen ziet hij als ongegrond. “Het is niet erg als je de weg kwijt raakt, zolang je maar weet hoe je de weg terugvindt.”

Het Belang van Oriëntatie

Een van de belangrijkste redenen waarom Lemmens het gebruik van kaarten prefereert boven GPS, is het cognitieve voordeel. Het lezen van een kaart vereist oriëntatie in de ruimte, wat volgens neuropsychologen een combinatie van lichamelijke en cognitieve inspanning met zich meebrengt. Dit is goed voor het (ouder wordende) brein, zo blijkt uit wetenschappelijk onderzoek.

Avontuur en Vrijheid

Lemmens is niet per se tegen het gebruik van GPS. Hij erkent de voordelen ervan, vooral voor mensen die moeite hebben met het lezen van kaarten. “GPS is een fantastische technologie en wordt veel gebruikt door mensen die moeite hebben met het lezen van kaarten. Voor hen is het een geweldige uitkomst,” zegt hij. Toch gaat er voor hem niets boven de rijkdom aan informatie die op kaarten vastligt.

Voor Lemmens staat het afwijken van de gebaande paden gelijk aan het openen van de poorten naar avontuur. “Dat is toch wat je wilt als vakantiefietser,” voegt hij eraan toe. Zelf verdwaalt hij ook weleens, maar met behulp van de zonnestand en windrichting vindt hij altijd zijn weg terug.

Een Pelgrimage op de Fiets

In Nooit Meer de Weg Kwijt draait het niet alleen om de fietstocht zelf, maar ook om de ontmoetingen met de lokale bevolking en andere langeafstandsfietsers. Lemmens beschrijft de tocht als een pelgrimage, een tijd om jezelf te zoeken en te vinden. De roman bevat boeiende, humoristische en soms venijnige dialogen die de lezer meenemen op een diepgaande reis door Oost-Europa.

De reis door drie vroegere Oostbloklanden – DDR, Tsjechië en Polen – biedt niet alleen een fysieke, maar ook een mentale uitdaging. Naarmate Lemmens en zijn vrouw Auschwitz naderen, worden de bespiegelingen over de uitwassen van superioriteitsgevoelens, oorlogszucht en vernietigingsdrang talrijker.

Over de Auteur

Tjeu Lemmens is docent geo-data inwinningstechnieken aan de Technische Universiteit Delft en heeft internationale faam verworven als columnist voor GIM International, een wereldwijd verspreid tijdschrift. Naast vakboeken en vakliteratuur publiceerde hij eerder de fietsroman Op de Fiets naar Cappadocië, die door pers en publiek lovend werd ontvangen.

Nooit Meer de Weg Kwijt is een waarheidsgetrouwe roman, geen dagboek of lineair reisverslag. Het boek biedt een diepgaande kijk op de impact van geschiedenis en cultuur op de moderne mens en nodigt de lezer uit om na te denken over de wereld om hem heen.