Racefiets ombouwen tot fixed gear

Ontdek de opwinding van het rijden op een fixed gearfiets door je oude racefiets om te bouwen naar een fixed gear-monster. Het ombouwen van een racefiets naar een fixed gear biedt een geheel nieuwe fietservaring. Met eenvoudige aanpassingen kun je genieten van de pure essentie van het fietsen, zonder versnellingen en remmen. In dit artikel laten we je zien hoe je je vertrouwde racefiets transformeert tot een strakke en minimalistische fixed gear-fiets, ideaal voor stadsritten en plezier op de weg. Leer de kunst van het racefiets ombouwen naar een fixed gear en ontdek een nieuwe wereld van fietsplezier.

Fixed gear fietsen of doortrappers hebben geen Vrijloop in de achternaaf, en slechts één versnelling.
Het ontbreken van een vrijloop betekent dat je moet blijven trappen zolang je beweegt.
Het is populair in de steden, Vooral fietskoeriers rijden er vaak mee.
Een fiets zonder vrijloop geeft veel controle in omstandigheden met veel verkeer, zoals stilstaan met je voeten op de pedalen (sur place).
Fixed gear stimuleert je rijvaardigheid en Conditie.

Oudere baanframes zijn verkrijgbaar via bijvoorbeeld Marktplaats en eBay. Het is vaak de beste en mooiste oplossing, maar niet de goedkoopste. Een oud race- of mountainbikeframe met (semi-)horizontale achterpatten kan net zo goed werken.
Het is in principe mogelijk om een frame met verticale uitvalpatten te gebruiken, maar dit is vaak lastig en soms ben je nog duurder uit.

Een frame kiezen.

De achterpatten hebben minstens 25 millimeter ruimte nodig, maar 40 millimeter is in dit geval beter.
Moderne remmen hebben een drop van 47 tot 57 millimeter, check of dit op je frame past.
De afstand van hart remgat tot hart uitvalpat mag niet groter zijn dan 36,5 centimeter.
Er kan overlap zijn tussen voet en voorwiel, dan raken ze elkaar tijdens het sturen. Is de afstand van hart trapas tot hart uitvalpat 58 centimeter of groter, dan is er geen overlap. Een hogere trapas dan de gebruikelijke 27,3 centimeter is handig, dan raak je de grond niet.

Voorbouw en zadel.

Voor gebruik in de stad is een recht stuur praktisch, tenzij je veel tegen de wind in fietst. Dan is een racestuur handiger, met meerdere zitposities.
Of een ossenkopstuur, zoals afgebeeld.
Ook de breedte van het stuur is belangrijk. Niet te breed zodat je tussen het verkeer door kunt rijden.
Maar niet te smal, want dat geeft minder controle over de fiets.
42 tot 44 centimeter is ideaal voor de meeste rijders.
Neem verder een zadel waar je comfortabel op zit.
Als je in de stad rijdt zit je meestal meer recht op, in dat geval mag je zadel best iets breder zijn.

Voorbereiding.

Schroef de krans op het achterwiel.
Om de trapas probleemloos te monteren, is het verstandig om de schroefdraad van het frame na te tappen.
Laat dit doen als je er geen verstand van hebt!
Monteer je kettingblad op de rechtercrank met singlespeed bladboutjes.
Als je de onderdelen van de aandrijving niet op elkaar afstemt, zul je moeten puzzelen om de juiste kettinglijn te krijgen.
Kies een zo kort mogelijke trapaslengte, probeer eerst de advies lengte van het Crankstel dat je gebruikt.
Bij een dubbel crankstel moet je het kettingblad meestal aan de binnenkant plaatsen.

Kettinglijn.

Monteer de rechtercrank en kettingblad, en zet alles goed vast.
De afstand tussen kettingblad en achtervork moet tussen de 4 en 8 millimeter zijn. Is de afstand groter dan 15 millimeter, dan is de trapas te lang.
Soms los je het op door het kettingblad aan de binnenkant van de crank te monteren.
Een trapas met een borgring aan beide zijden kun je meer naar links of naar rechts zetten, ook dit helpt voor de kettinglijn.
Zit je crankstel zo ver mogelijk naar binnen, en heb je nog steeds 2 millimeter afwijking?
Dan kun je nog een dunne spacer op de naaf plaatsen, achter de krans.

Kettinglijn checken.

Kijk naar de ketting.
Als het goed is, ligt de ketting bijna perfect recht.
Draai de cranks een paar keer rond en inspecteer de ketting.
Hij zou over het midden van het kettingblad moeten rollen.
Als de ketting tegen de buitenste tanden van het kettingblad aan schraapt, staat het kettingblad te ver naar buiten.
Schraapt de ketting tegen de binnenste tanden, dan staat het kettingblad te ver naar binnen.
Lijkt het allemaal prima, draaide cranks dan heel hard rond.
De aandrijving zou nauwelijks geluid mogen maken.
Helpen kleine aanpassingen niet, kies dan een andere trapas of Crankstel.

Trapas en ketting.

Ben je niet helemaal tevreden met je kettinglijn, haal het achterwiel dan uit het frame.
Met een kettingzweep zet je de krans vervolgens rechtsom goed vast op de naaf.
Hierna monteer je de Lockring linksom, zet ook deze goed vast.
Verwijder de rechtercrank en trapas.
Smeer de schroefdraad van de trapas in met montagepasta of anti-seize vet en monteer hem opnieuw.
Maak de as schoon met ontvetter, en laat het even drogen.
Monteer nu de rechtercrank, en smeer de crankbout in met montagepasta. Draai de bout volledig aan tot 28 tot 40 newtonmeter, bij voorkeur met een momentsleutel.
Monteerde linkercrank op dezelfde manier.

De ketting plaatsen.

Bepaal hoe lang de ketting moet zijn, in een ideale situatie zit het achterwiel halverwege de achterpatten.
Indien nodig kort je de ketting een aantal schakels in met een kettingpons. Plaats beide kanten van de ketting op het buitenste aambeeld.
Druk de kettingpin in de ketting.
Nu draai je aan de kettingpons zodat de drukstift de pen in de ketting duwt. Stop wanneer het pennetje aan de andere kant van de ketting naar buiten komt.
De pen moet aan beide kanten evenveel uitsteken.
Controleer na het ponsen van de ketting, of de schakel vrij kan bewegen.

Ketting spanning.

De kettingspanning is heel belangrijk bij een doortrapper.
De ketting moet zo strak mogelijk staan, zonder dat hij ‘wringt’ tijdens het ronddraaien van de cranks.
Omdat kettingbladen en kransen bijna nooit perfect rond zijn, staat de ketting soms strakker en soms slapper tijdens het draaien.
Hou hier rekening mee tijdens het spannen van de ketting.
En kies goede onderdelen.
Op het slapste gedeelte mag de ketting niet meer dan 12 millimeter omhoog of omlaag hebben.
Anders kan de ketting van het kettingblad of de krans aflopen op hogesnelheid, waarbij vaak het wiel wordt geblokkeerd met alle mogelijke gevolgen van dien.

Voorrem plaatsen.

Om aan de wet te voldoen, hoef je alleen een voorrem op je fixed gear fiets te hebben.
Al kan een achterrem handig zijn als je de heuvels opzoekt.
Monteer de rem en de remhendel.
Gebruik je een recht mountainbikestuur, check dan of je remhendel goed kan functioneren in de gekozen positie.
Bij plaatsing op een Ossenkopstuur moet de remkabel meestal een flinke bocht maken.
Maak deze bocht niet te klein, dit zorgt voor onnodige frictie en verslechtert de remprestaties.
Afhankelijk van je stuur, rem en remhendel moetje misschien een beetje experimenteren voor de ideale kabelloop.

Laatste controle voor de Racefiets ombouwen tot fixed gear.

Door trappers kunnen gevaarlijk zijn als ze onjuist opgebouwd zijn of niet veilig bereden worden.
Als je niet gewend bent aan een fixed gear fiets moet je onthouden dat je niet met trappen moet stoppen.
Zoek niet gelijk de heuvels op als je nog moet wennen aan je fiets.
Luister tijdens het rijden naar de aandrijving, hij zou vrij stil moeten zijn. Oefen het losmaken van je voeten van de pedalen.
Als je stilstaat, til je de achterkant van de fiets op en plaatsje de pedalen in de juiste positie.
Of je knijpt met je fiets tussen je benen, in je voorrem.
Als je nu met één been op het pedaal duwt gaat je achterwiel omhoog. Controleer je fiets na de rit.

Tips en opmerkingen – Racefiets ombouwen tot fixed gear.

Een frame meten voor aankoop zal het aantal problemen verminderen die je tegen kunt komen tijdens het opbouwen.
De standaard afstand tussen de achterpatten voor baannaven is 120 millimeter. Baan- en raceframes van vóór 1970 hebben vaak 110 millimeter afstand, dit kan vrij eenvoudig aangepast worden. 5-speed fietsen hebben vaak al 120 millimeter afstand.

Vooral voor beginners geldt dat de Voet niet het wiel mag raken tijdens het sturen. Gebruik een echte fixed gear naaf, waarbij de binnenste schroefdraad Voor de krans is, en de buitenste schroefdraad voor de borgring.

Op de weg is een verzet van 46×17 ideaal. Sommige rijders gebruiken een fixed gear voor korte tijdritten, waarbij een verzet van 52×17 gebruikelijk is.

Kransen zijn verkrijgbaar voor 3/32 of 1/8 inch kettingen. Gebruik een 1/8 inch ketting van goede kwaliteit, zoals van SRAM, ook als je krans/kettingblad 3/32 inch is.
Moderne 3/32 inch kettingen zijn ontworpen om zijdelingsflexibel te zijn, op een fixed gear wil je juist het omgekeerde.

De juiste kettinglijn is het allerbelangrijkste, het kettingblad moet in een exact rechte lijn staan met de krans. De lengte van de trapas en de Crankstelkeuze spelen hier een grote rol in. Je hebt geen speciaal Crankstel nodig, een dubbel werkt prima. Het kettingblad aan de binnen- of buitenkant monteren lost vaak een hoop op.