Soorten sleutels.

Je hebt allerlei soorten sleutels in diverse varianten, het gebruik hangt af van de situatie om het werk heen.
Er zijn tal van verschillende sleutels verkrijgbaar en wij leveren in onze webwinkel Gereedschapland de meeste modellen.

Een sleutel is een stuk gereedschap dat wordt gebruikt om bouten met een zeskantige kop of moeren te kunnen vast- en losdraaien. De grootte van de kop kan variëren, daarom zijn er sleutels in vele maten. De bemating kan zijn aangegeven in fracties (5/8), in zo’n geval betreft het de maat in duim. Meer gewoon zijn maten in millimeter. Veel voorkomende maten zijn 10mm, 13mm, 15mm en 17mm.

Ring-, steek- en pijpsleutel.

Een ringsleutel bestaat uit een twaalfpuntige ster die helemaal om de zeskantige kop heen sluit. Deze biedt veel steun, maar kan alleen worden gebruikt als de sleutel over de kop geschoven kan worden.
Een steeksleutel is flexibeler, maar is minder sterk omdat hij slechts op twee van de zes zijden draagt. Steeksleutels en ringsleutels hebben ruimte nodig direct naast het vast te draaien object om kracht uit te kunnen oefenen. De benodigde slag is beperkt doordat een ringsleutel twaalf, en niet zeskantig is, en een steeksleutel onder een kleine hoek met het handvat is aangebracht. Als toch niet voldoende ruimte aanwezig is bestaat er een pijpsleutel die als een ringsleutel om de zeskant geschoven kan worden, maar waar de kracht verderop wordt uitgeoefend.

Kraansleutel.

Voor het monteren van een kraan onder een aanrecht of een wastafel bestaat er een kraansleutel die vanaf een zijde om de zeskant wordt geklemd en via een lange arm wordt bediend.

Bahco of verstelbare moersleutel – soorten sleutels.

Een bahco of Engelse sleutel, is een steeksleutel met een stelschroef die binnen grenzen aan elke maat zeskant kan worden aangepast.
Bahco is eigenlijk de merknaam van een verstelbare ëngelse” moersleutel.

Dop- en bougiesleutel.

Ook kan worden gebruikgemaakt van een dopsleutel die op een grotere afstand met een ratel kan worden bediend. Voor het los- en vastdraaien van bougies in een verbrandingsmotor in een auto is een speciale pijpsleutel beschikbaar: de bougiesleutel.

Een bougiesleutel is een speciale sleutel om bougies uit een motorblok te draaien. De sleutel bestaat uit een vaste dop van 14, 16, 18 of 21 mm, deze laatste is de meest gebruikte maat voor de bougies van de auto. Een vast handvat met dubbel kniegewricht zorgt ervoor dat ook in beperkte bewegingsruimte de sleutel nog functioneel is. De dop is van binnen vaak bekleed met rubber om de bougie niet te beschadigen.

Er zijn ook losse bougiedoppen voor de ratel verkrijgbaar, veelal worden deze bij de standaard setjes geleverd.

In principe zou bij het terugplaatsen van de bougie een momentsleutel moeten worden gebruikt om het aanhaalmoment niet te overschrijden.

Inbussleutel- soorten sleutels.

Inbussleutels zijn langwerpige zeskantige sleutels die onder een hoek van 90 graden zijn omgezet. Hiermee kunnen schroeven en bouten goed worden vastgezet, zonder dat er beschadigingen kunnen optreden. Ze zijn er van heel klein tot behoorlijke forse maten.

T-sleutel.

Een T-sleutel is een sleutel met een haaks daarop bevestigd handvat.

Een inbusbout en inbussleutel.

Een inbusbout is een bout die met een inbussleutel kan worden aangedraaid. Meestal wordt een inbus een bout genoemd. Maar ook de definitie van een schroef is van toepassing op een inbus. Men spreekt van ‘binnenzeskantschroef’. INBUS = Innensechskantschraube Bauer und Schaurte (‘Innensechskantschraube’ is Duits voor ‘binnenzeskantschroef’; Bauer und Schaurte (Neuss, Duitsland) heeft die gepatenteerd).

Een inbuskop op een bout bestaat uit een gat met zes zijden waarin de inbussleutel past. Er zijn inbusbouten en -sleutels in verschillende maten in twee reeksen: metrisch (maten in millimeters) en in inches.

Torx – soorten sleutels.

Een torxkop op een schroef bestaat uit een stervormig gat met zes hoekpunten waarin de torxsleutel past. Er zijn torxschroeven en -sleutels in verschillende maten. Torx heeft als voordeel een betere overbrenging van de kracht van de (mechanische) schroevendraaier op de schroef en minder kans dat de sleutel uit de schroef schiet. Hierdoor wordt de montage makkelijker. Er bestaat ook een torxkop met een puntje in het midden: Tamper Resistant torx (afgekort Torx TR). Deze kunnen niet met een standaard torxsleutel worden losgedraaid, maar er zijn tegenwoordig ook torxsleutels met gaatje te krijgen waarmee dat wel gaat.

Evenals sleuf- en kruiskopschroevendraaiers hoort bij elke maat schroef één maat schroevendraaier of bit. Echter in tegenstelling tot bij sleuf- en kruiskopschroeven kom je met een torxschroef niet weg met een schroevendraaier ‘die in de buurt komt’. De maat moet overeenkomen. Maten worden daarom op de verpakking (van zowel de schroeven als de schroevendraaier en bit) aangegeven. De maat wordt aangegeven met een hoofdletter T waarachter een getal te lezen is. De maten lopen van T3 t.e.m. T10 opeenvolgend. Hierna zitten er stappen van vijf tussen te maten (T15, T20, T25, etc.)

Aangezien de frictie tussen schroevendraaier of bit met de torx-schroef erg hoog is wil de kop nog wel eens van de schroef afbreken bij gebruik in harde houtsoorten. Hiervoor zijn speciale hardhoutschroeven te krijgen die voorzien zijn van een punt met een soort boorsysteem. De schroef maakt hiermee eerst een gat in het hout alvorens hij zich vastzet met het verderop de schroef aangebrachte schroefdraad.

Torxschroeven.

Er bestaan verschillende gereedschappen waarmee torxschroeven kunnen worden losgedraaid:

• Torxsleutels – in de vorm van inbussleutels of met T-greep
• Torxschroevendraaiers – een schroevendraaier met torxkop
• Torxbits – torxschroefbits voor gebruik in een schroefboormachine

XZN.

XZN is de benaming van een bout met een stervormig inwendig profiel. Het XZN-profiel lijkt op dat van een torx, maar heeft twaalf in plaats van zes punten. Het profiel bestaat niet uit twee zeshoeken, maar uit drie vierkanten. Vandaar de Engelse benaming triple square. De tanden hebben dan ook een hoek van 90° in plaats van 120°. Waardoor een inbussleutel niet kan worden gebruikt zonder de vertanding te beschadigen. Door het grote aantal tanden kan een groot aandraaimoment worden overgebracht. Een nadeel is de fijne vertanding en de konische doorsnede. Wanneer vuil zich ophoopt en de speciale XZN-sleutel niet diep genoeg in de bout wordt geduwd kan de vertanding gemakkelijk afslijten.

De schroeven worden vaak gebruikt in de autoindustrie. Bijvoorbeeld om cilinderkoppen vast te zetten in Duitse automerken zoals Mercedes en BMW. Ook de aandrijfassen van oude Porsches en Volkswagens werden met deze schroeven vastgezet.

Het XZN-profiel is beschikbaar in L-sleutels, bits en dopsleutels. Het meest gangbaar zijn de metrische maten 4, 5, 6, 8, 10 en 12. Enkele producenten hanteren afwijkende maten om het gebruik van speciaal gereedschap noodzakelijk te maken.

Wil je dat we meer sleutels uitlichten stuur dan een bericht naar info@defietssite.nl met als onderwerp: Soorten sleutels en geef op welke sleutel er bij moet.