Geschiedenis van de elektrische fiets.

De geschiedenis van de elektrische fiets is een boeiend verhaal van innovatie, technologische vooruitgang en de zoektocht naar duurzame mobiliteit. Het begon als een bescheiden experiment in de 19e eeuw, maar groeide uit tot een wereldwijde revolutie in het vervoer. In de vroege dagen werden elektrische fietsen vooral beschouwd als futuristische gadgets met beperkte prestaties. Echter, met de opkomst van geavanceerde batterijtechnologieën, efficiëntere motoren en een groeiend bewustzijn van milieukwesties, zijn elektrische fietsen geëvolueerd tot praktische, duurzame en populaire vervoersmiddelen. Deze reis door de geschiedenis neemt ons mee langs de mijlpalen en doorbraken die hebben bijgedragen aan de transformatie van de elektrische fiets van een nicheproduct tot een alledaags symbool van moderne mobiliteit. Van de vroege experimenten tot de hedendaagse geavanceerde modellen, ontdek hoe de elektrische fiets zijn plaats heeft veroverd als een milieuvriendelijk alternatief en een bron van plezier en gemak voor fietsers over de hele wereld.

Een elektrische fiets is een fiets die door een elektromotor aangedreven wordt, al dan niet in combinatie met spierkracht.
De elektrische fiets met zelfstandige aandrijving heet ook wel E-bike (Engels, spreek uit als: ie-baaik) en komt van electric bike.
De elektrische fiets die werkt in combinatie met spierkracht, en dus alleen ondersteuning geeft, heet officieel in Nederland fiets met trapondersteuning.
Zo’n fiets wordt ook wel pedelec genoemd.(komt uit de samentrekking van de Engelse woorden pedal en electric).

Negentiende eeuw – Geschiedenis van de elektrische fiets.

De eerste ideeën voor elektrische fietsen zijn in de jaren negentig van de 19e eeuw gedocumenteerd in diverse Amerikaanse patenten.
Zo kreeg Ogden Bolton Jr. op 31 december 1895 een patent (US Patent 552271) voor een met batterij aangedreven fiets, met een “6-pole brush-and-commutator direct current (DC) hub motor mounted in the rear wheel.”
Deze fiets had geen versnellingen en de motor werkte tot 100 Ampère uit een 10 volts-accu.

Twee jaar later, in 1897, ontwikkelde Hosea W. Libbey uit Boston een elektrische fiets (US Patent 596272) die werd aangedreven door een dubbele elektrische motor.
Deze motor was ontworpen binnen in de trapas.
Eind jaren negentig van de 20e eeuw is dit model herontwikkeld en min of meer geïmiteerd door Giant bij de Lafree elektrische fietsen.
In 1898 werd een met het achterwiel aangedreven elektrische fiets gepatenteerd door Mathew J. Steffens.
Steffens maakte gebruik van een systeem om het achterwiel rechtstreeks via de achterband aan te drijven.
Het in 1899 door John Schnepf gepatenteerde systeem (US Patent 627066) gebruikt een vergelijkbare techniek.

Twintigste eeuw – Geschiedenis van de elektrische fiets.

Schnepfs uitvinding is in 1969 doorontwikkeld door G.A. Wood Jr. en opnieuw gepatenteerd (US Patent 3431994).
Woods product gebruikte vier kleine motoren; ieder met minder dan dan een halve pk, met elkaar gecombineerd door een serie tandwielen.

Krachtsensoren en motoraansturingssystemen werden in de late jaren negentig van de 20e eeuw ontwikkeld.
Een voorbeeld is het Japanse patent van Takad Yutky uit 1997 voor zo’n product.
In 1992 verkocht Vector Services Limited een elektrische fiets met de (vertaalde) naam Zike.
Deze fiets maakte gebruik van een Nikkel-Cadmium (NiCd)-accu die in het frame verwerkt was en werkte met een 850 gram zware permanentemagneetmotor.
Naast de Zike waren er in 1992 nauwelijks elektrische fietsen commercieel verkrijgbaar.
In 1998 was dit aantal echter gegroeid tot op z’n minst 49 verschillende fietsen.
De productie groeide van 1993 tot 2004 met zo’n 35% terwijl de productie van gewone fietsen in die periode juist daalde.

Eenentwintigste eeuw – Geschiedenis van de elektrische fiets.

Door verbetering van de accutechnologie werden de elektrische fietsen beter; ze werden lichter maar konden toch langere afstanden op een volle accu behalen.
Goedkope fietsen bleven echter gebruikmaken van een loodaccu of een NiCd-accu terwijl de nieuwere en duurdere fietsen een Nikkel-Metaal Hydride (NiMH)-accu of een Lithium ion (Li-ion)-accu gebruiken waardoor die qua gewicht en actieradius achterbleven.
In 2004 werden de elektrische fietsen onder andere geproduceerd door Kalkhoff, Currie Technologies, EV Global, Optibike, Giante Lite, Mérida, ZAP en Sparta.

Sparta was de eerste tweewielerfabrikant die de elektrische fiets zeer groot aanpakte.
Als eerste werd in 1998 de Sparta Pharos geïntroduceerd.
Deze fiets maakte gebruik van het elektrische systeem dat door Yamaha ontwikkeld is.
In 2003 introduceerde Sparta de Sparta Ion.
Deze fiets is volledig door Sparta zelf ontwikkeld. Inmiddels maken ook de andere merken uit de Accell Group waar Sparta toe behoort gebruik van deze Ion-technologie.

E-bike, pedelec en elektrisch ondersteunde fiets

In 2001 kwamen de termen E-bike, pedelec en elektrisch ondersteunde fiets op om deze fietsen te beschrijven.
Volgens Google is E-bike als term sterk in populariteit gegroeid.
De E-bike refereert eigenlijk aan de elektrische fiets die met een gashendel bediend wordt maar wordt ook veel gebruikt om pedelecs aan te duiden.

Vandaag de dag is China de grootste producent van elektrische fietsen. Gebaseerd op de cijfers van de China Bicycle Association, een door de Chinese overheid ingestelde industriële groep, verkochten Chinese fabrikanten in 2004 7,5 miljoen elektrische fietsen over de hele wereld.
Dit was het dubbele aantal van de verkoopcijfers van 2003.
In 2005 steeg de verkoop tot zo’n 10 miljoen stuks en zo’n 16 tot 18 miljoen stuks in 2006.

In 2007 besloeg het geschatte aantal elektrische fietsen zo’n 10 tot 20% van alle tweewielers in vele grote steden wereldwijd.
Ook hiervan is een groot deel geïmporteerd uit China (3 miljoen stuks met een waarde van 40 miljard Yuan ($5,8 miljard) in alleen 2006).