Pedalen met toeclips en clipless pedaal.

Pedalen met toeclips en clipless pedaal.

Bij clipless pedalen en pedalen met toeclips wordt de schoen vast gemaakt aan het pedaal. Door het vast zetten van de schoen kan de spierkracht efficiënter gebruikt worden. Er kan nu namelijk ook aan het pedaal getrokken worden. Hierdoor kan veel krachtiger gefietst worden. De techniek van het ‘trekken aam de pedalen’ is alleen weggelegd voor de goed getrainde fietser en professionele wielrenner / mountainbiker.
Een ander voordeel van deze pedalen is dat je niet van het pedaal af kunt schieten tijdens het fietsen. Er hoeft dus geen extra vermogen meer geleverd te worden om de schoen op het pedaal te houden. Het vermogen kan dus volledig overgebracht worden op het pedaal.

De clipless pedalen en de pedalen met toeclips worden dan ook toegepast bij sportief tot professioneel gebruik.

Vroeger bestond er maar één systeem om de voeten vast te maken: het pedaal met toeclips (teenhaak) eventueel in combinatie met een schoenplaatje met een dwarsgleuf die in het pedaal viel. De pedalen met toeclip in combinatie met schoenplaat hebben de volgende nadelen:

• Het is lastig om in het pedaal te komen. Met de hand moet het pedaal in de goede stand gehouden worden en de toeclip omhoog gehouden worden.
• Het riempje van de toeclips moet met de hand vastgetrokken worden.
• De bal van de voet kan niet draaien tijdens het fietsen. De stand van de schoenplaat is dan ook zeer belangrijk. Een foutieve afstelling van de schoenplaat kan leiden tot enkel, knie en zelfs heup blessures.
• Het is niet mogelijk de voeten uit de pedalen te halen voordat het toeclipriempje met de hand is losgemaakt. Bij een valpartij of plotselinge noodstop is dit zeer gevaarlijk.
• Schoenen met schoenplaat zijn ongeschikt om op te lopen.

Midden jaren tachtig heeft look (een Franse fabrikant van skibindingen) fietspedalen op de markt gebracht, waarbij de schoenen in de pedalen klikken (zie afbeelding 4 en 5). Pedalen zonder toeclips waarbij de schoenen direct in het pedaal klikken, worden aangeduid met het begrip cliplesspedalen. Deze pedalen hebben de nadelen van de pedalen met toeclips gedeeltelijk of geheel weggenomen.

Het is eenvoudig om de schoen vast te klikken. Door de voet in de juiste stand op het pedaal te zetten en vervolgens druk uit te oefenen klikt het pedaal vast (zie afbeelding 7). De handen kunnen aan het stuur blijven. Bij cliplesspedalen is de stand van de schoenplaat ook kritisch. Door fabrikanten worden verschillende schoenplaten geleverd. Afhankelijk van het type heeft de voet wel of geen speling in het pedaal. Door montage van een schoenplaat met speling wordt de kans op blessures verkleind.

Door de hiel van de voet te draaien komt de voet los. Bij valpartijen komen de voet vanzelf los en ook bij een noodstop heeft de fietser genoeg tijd om zijn voeten los te maken. Door vuil in het kliksysteem of door versleten schoenplaten kan het gebeuren dat de schoen lastig las komt. De cliplesspedalen moeten dan ook goed schoon gehouden worden kan ingesteld worden. Sommige pedalen hebben daarnaast twee standen. Sommige pedalen hebben daarnaast twee standen waarmee geregeld kan worden hoe de schoen uit het pedaal draait.
In één stand komt de schoen alleen vrij als deze naar buiten draait. In de andere stand komt de schoen vrij als deze naar binnen of naar buiten draait. Op schoenen met het kliksysteem van look kan nog steeds niet opgelopen worden. Schoenen voorzien van het SPD systeem van Shimano (afbeelding 6 t/m 9) hebben plaatjes die verzonken zijn in de schoenzool. Dit systeem komt van oorsprong uit de mountainbike wereld. In tegenstelling tot het wielrennen moet bij het mountainbiken regelmatig gelopen worden met de fiets. Op schoenen voorzien van het SPD-systeem kan dus probleemloos gelopen worden.

Inmiddels wordt het SPD systeem ook op de racefiets toegepast.

Cliplesspedalen zijn qua functioneren superieur aan de traditionele pedalen met toeclip met speciale schoenen. Ze hebben echter als nadeel dat het systeem iets duurder is en alleen gebruikt kan worden in combinatie met speciale schoenen.
Veel recreatieve fietsers gebruiken pedalen met of zonder toeclips met of zonder toeclipriempjes in combinatie met gewone schoenen. Deze oplossing voldoet goed voor deze groep fietsers zolang ze hoge eisen stellen aan hun sportieve prestaties.

Er is een aantal verschillende systemen in de handel die onderling niet uitwisselbaar zijn. De twee meest gebruikte systemen zijn het Look-systeem en het SPD-systeem van Shimano.

• Het Look-steem functioneert uitstekend doordat het groot en eenvoudig is uitgevoerd. Het in klikken en uitklikken gaat zeer soepel. Look-pedalen hebben als grote nadeel dat de schoenplaat onder de schoen ligt. Het lopen op de schoenen is onprettig en soms zelfs gevaarlijk. Daarnaast slijten de kunststof schoenplaten door er op te lopen snel. Look-pedalen zijn dan ook alleen geschikt voor wielrenners, die het ongemak van het niet kunnen lopen op de schoenen voor lief nemen.
• Het SPD-systeem van Shimano heeft verzonken schoenplaten. De schoenplaten slijten daardoor ook veel minder snel dan bij het Look-systeem. Het systeem is geschikt voor zowel wielrenners, mountainbikers als toerfietsers. Voor deze verschillende doelgroepen zijn ook verschillende schoenplaatjes verkrijgbaar. Zo zijn er voor de racepedalen twee verschillende uitvoerringen, namelijk SPD en SPD-R.
  Binnen deze twee uitvoeringen zijn natuurlijk ook verschillende types verkrijgbaar, met meer of minder zijdelingse beweging. Het SPD-plaatje met veel zijdelingse beweging heeft een smalle voorkant, het plaatje met een brede voorkant heeft minder speling. Doordat het SPD-systeem met kleine schoenplaatjes werkt is het wel veel gevoeliger voor vuil.

Het SPD-R is een uitvoering van een SPD-pedaal speciaal voor racen, de constructie en de vorm van het pedaal en het plaatje zijn anders dan bij het normale SPD-pedaal.

Het voordeel van het SPD-R-pedaal is dat je het schoenplaatje af kan stellen als de schoen nog in het pedaal zit.

Alle SPD-plaatjes en SPD-R-plaatjes moeten gemonteerd worden met schoenplaatrubbers. Deze zorgen voor meer stabiliteit van de schoen op het pedaal.

Een correcte afstelling van de schoenplaat is essentieel voor cliplesspedalen (afbeelding 11). Bij een incorrecte afstelling tordeert het kniegewricht tijdens het trappen, met daardoor grote kans op vervelende blessures. Het monteren en juist afstellen van de pedalen met schoenplaten gaat als volgt.

• Monteer de pedalen op de fiets. Draai ze in de stand met de lichtste klemkracht. Stel het pedaal zo af (als dat mogelijk is) dat de voet zowel uit klikt als deze naar binnen als naar buiten draait.
• Monteer de schoenplaatjes onder de schoen. Draai de schoenplaatjes zo vast dat ze met veel moeite nog verdraaid kunnen worden. Monteer bij voorkeur schoenplaatjes waarbij de voeten nog enkele graden speling hebben.
• Help hem of haar op de fiets of plaats de fiets op een hometrainer en laat hem of haar met de pedalen een stukje fietsen. Let er op dat de fietshouding van de persoon goed is. Pas eventueel de zadelhoogte en stuurhoogte en stuurbreedte aan. Doordat de schoenplaatjes nog enigszins kunnen bewegen zal de persoon de schoenplaatjes in de voor hem of haar gunstigste positie draaien.
• Laat de persoon afstappen; de schoenen dienen aan de pedalen vast te blijven zitten.
• Draai de bevestiging van de schoenplaat stevig vast. Bij schoenen met het Look-systeem kan de schoen schroef vastgedraaid worden, terwijl de schoenen nog in het pedaal zit. Draai deze eerst vast en haal dan voorzichtig de schoen uit het pedaal zonder dat de schoenplaat verdraait. Eventueel kan de positie van de schoenplaat gemarkeerd worden met een stift. Bij SPD-pedalen kunnen de schroeven niet vastgedraaid worden terwijl de schoen op het pedaal zit en kan de positie van de schoenplaat ook niet gemarkeerd worden. Haal de schoenen voorzichtig uit de pedalen zonder dat de schoenplaten verdraaien en draai ze stevig vast. Bij SPD-R-pedalen is het wel mogelijk om de schoenplaatjes vast te draaien als de schoen nog in het pedaal zit.
• Laat de persoon opnieuw fietsen en stel eventueel opnieuw af. Laat de persoon ook het in klikken en uitklikken een aantal keren oefenen.

Wanneer de pedalen en schoenplaten gemonteerd worden zijn er nog een paar adviezen:

• Monteer schoenplaten die enige speling hebben.
• Zet de pedalen in het begin in de lichtste stand.
• Stel de pedalen zo in dat door zowel naar binnen als naar buiten draaien de schoen uit geklikt kan worden.
• Stel de schoenplaten goed af volgend de bijgeleverde handleiding.
• Oefen het in klikken en uitklikken goed.
• Maak de schoenplaten en pedalen steeds goed schoon.

[bol_product_links block_id=”bol_57e6b6497df97_selected-products” products=”9200000021257095,9200000038750014,9200000020914229,9200000020947487″ name=”toeclips pedaal” sub_id=”fiets onderdelen” link_color=”003399″ subtitle_color=”000000″ pricetype_color=”000000″ price_color=”CC3300″ deliverytime_color=”009900″ background_color=”FFFFFF” border_color=”D2D2D2″ width=”100%” show_bol_logo=”undefined” show_price=”1″ show_rating=”1″ show_deliverytime=”1″ link_target=”1″ image_size=”1″ admin_preview=”1″]