Momentsleutel gebruiken.

Momentsleutel kiezen en gebruiken. Soms moet een bout of moer met een bepaalde kracht worden vastgezet. Hiervoor gebruiken we een momentsleutel, zodat iedereen de bout of moer even vast draait. Hoe vast we de bouten en moeren moeten vastdraaien wordt door de ontwerpers voor ons bepaald.

Een momentsleutel is een speciale sleutel om bouten of moeren met een exact bepaald koppel (moment) aan te kunnen draaien. Als we op een sleutel van 1 meter lang een kracht uitoefenen van 100 N wordt de bout met 100 Nm vast gedraaid. Moment = kracht x arm Nm = N x m

Met andere woorden: een moment is een kracht met een bepaalde arm om een bepaald punt.
Moment word uitgedrukt in NewtonMeter.
10 Newton komt overeen met 1kg.
Dus wanneer iets met 20 Nm (Newtonmeter) aangedraaid moet worden wil dat dus zeggen dat je met 2kg aan een sleutel van een meter moet trekken om de bout vast te zetten.

Waarom is het belangrijk om bouten en moeren met het juiste moment aan te trekken?

• voorkomen dat ze los raken als je ze niet vast genoeg zet
• voorkomen dat je bij het te vastzetten onderdelen kromtrekt
• voorkomen dat je de schroefdraad van bouten en moeren kapot draait.

De sleutel bestaat uit een normale aansluiting en een torsie-arm die op een schaal bij het handvat het aandraaimoment aangeeft of, bij de duurdere uitvoeringen, een ingebouwde ‘klik ‘ koppeling die doorslaat als het ingestelde aandraaimoment bereikt wordt. Het aandraaimoment wordt weergegeven in newtonmeter (Nm). Prijzen varieren van 30 euro voor een eenvoudige uitvoering tot vele honderden euros voor digitaal instelbaar en afleesbare professionele uitvoeringen. Gereedschapland levert momentsleutels voor eenvoudig hobby gebruik tot tot en met hoogstaande kwaliteit voor industriele toepassingen.

Dit zijn de merken waarvan wij goede momentsleutels leveren:

• • Matador momentsleutel *****
  • Laser Tools momentsleutel ***
  • AMPro momentsleutel ***
  • BGS momentsleutel ***
  • Kraftwerk momensleutel ****

Voorbeelden van toepassingen

• Lichtmetalen velgen. Dit materiaal is relatief zacht en aanhaalmoment mag niet overschreden worden. De bouten (of moeren) van dit type velgen moeten aangedraaid worden tot ca 110 Nm.
• De bouten van een cilinderkop moeten b.v. na vervangen van de koppakking aangedraaid worden tot een door de fabrikant opgegeven moment. Het aandraaien gebeurt in meerdere stappen in een voorgeschreven volgorde.
• In principe zou bij het terugplaatsen van de bougies een momentsleutel moeten worden gebruikt. In de praktijk gebeurt dit veelal ‘op gevoel’.
• In hydraulische installaties en vele andere industriele toepassingen worden alle bouten met een vast aanhaalmoment aangedraaid.
• Bezitters van (vooral) koolstofvezel fietsen (vaak racefietsen) gebruiken het instrument om te voorkomen dat breuken optreden doordat ze de boutjes van onderdelen te vast aandraaien.
• Bij motorfietsen wordt ook veel speciale materialen zoals carbon, titanium en aluminium gebruikt. Ook hier is de momensleutel een bijna noodzakelijke tool.

Waar op letten bij het kopen van een momentsleutel?

De nauwkeurigheid van de schaalwaarde is zeer belangrijk bij een goede momentsleutel. Er zijn veel verschillende modellen verkrijgbaar.
Op eerste plaats in aandrijving (dit is de aansluiting van de dopsleutel). De aandrijving wordt aangegeven in inchmaten. Dit kan zijn in 1/2″, 3/4″, 3/8″ 1/4″of 1 inch.De schaalverdeling gaat veelal per 1 Nm , per 5 Nm of 10 Nm
Een veilige vergrendeling in handgreep, of door middel van een sleutel is belangrijk. Momentsleutels van Hazet of Matador hebben een automatische afslag, die hoor- en voelbaar is bij het bereiken van de ingestelde waarde.

Belangrijk is netjes met de momentsleutel om te gaan, dus nooit gebruiken om los te draaien, niet laten vallen en altijd weer ontspannen voor het opbergen ( op NUL zetten).

Verder is het heel belangrijk dat je met een momentsleutel nauwkeurig werkt. Voordat je een bout of moer vastzet is het heel belangrijk dat je controleert of de schroefdraad niet beschadigd of vuil is. Blinde gaten moeten schoon zijn en er mag geen laagje olie of koelvloeistof in staan. Daardoor gaat namelijk de bout stroever draaien, waardoor hij vlugger op het ingestelde moment komt. Sommige fabrikanten schrijven voor om een klein beetje olie aan de bout of moer te doen om de weerstand van de schroefdraad te verminderen.

Hoekverdraaiingsmeter ( hoek-kaliber).

Steeds vaker moeten kritische verbindingen met een combinatie van aanhaalmoment en hoekverdraaiing worden vastgezet. Dat vereist het gebruik van een momentsleutel én een losse gradenboog

Om de risico’s van verkeerd aandraaien te vermijden, zien we steeds vaker dat fabrikanten het gebruik van een hoekverdraaiingsmeter voorschrijven. Hiermee kun je een bout of moer op het juiste aantal graden vastdraaien. De weerstand van de schroefdraad heeft daarbij geen invloed meer op de spanning van de bout. Als je met een momentsleutel of een hoekverdraaiingsmeter een bout of moer aantrekt, doe dit dan in één rustige vloeiende beweging . Zo heb je de minste kans op afwijkingen.