Duimschakelaars.

Duimschakelaars (Rapidfire en Topfire van Shimano).

De Rapidfire shifters van Shimano (afb. 54) worden bij rechte sturen aan de remgreep bevestigd en met de duim geschakeld.
De schakelaar is voorzien van twee verstellers. Een voor het opschakelen en een voor het afschakelen.
De verstellers staan bij alle schakelstanden in dezelfde positie.

Bij de Nexave systemen van Shimano wordt gebruik gemaakt van Tapfire schakelaars.
Bij deze schakelaars is zijn de hendels vervangen door drukknoppen.
Als deze drukknop bediend wordt, dan schakelt de achter derailleur naar een groter tandwiel.
Deze schakelaars horen dan ook bij derailleurs die andersom” werken. Als de knop voor de voorderailleur bediend wordt, dan zal er een kleiner tandwiel geschakeld worden.
Dus: door het bedienen van de knoppen wordt een lichtere versnelling geschakeld.

De voordelen van dit type schakelaar zijn, dat het schakelen zeer licht gaat en dat je kunt remmen en schakelen tegelijkertijd.
Het nadeel van de duimschakelaar is, dat deze ingewikkeld van constructie is.
Daardoor zijn duimschakelaars gevoeliger voor vuil en gaan ze sneller kapot dan de constructief eenvoudige draaischakelaars.

De constructie bestaat uit een tonnetje waar de binnenkabel aan bevestigd wordt.
Het tonnetje is aan de buitenkant voorzien van tanden voor drie verschillende palmechanismes.
Aan de schakelaar die opschakelt is een pal bevestigd die het tonnetje steeds een stap omhoog duwt.
In de schakelaar is een pal gemonteerd die in de tanden van het tonnetje valt en voorkomt dat het tonnetje terugvalt.
De hendel die afschakelt ontkoppelt deze pal. Tegelijkertijd duwt die een andere pal in de tanden van het tonnetje.
Door het tegelijkertijd koppelen en ontkoppelen van de pallen draait het tonnetje bij elke druk op de hendel maar één klik terug.
Door het gebruik van pallen is het mogelijk dat de hendels steeds weer terugkeren in hun oorspronkelijke positie.

Hoewel het wel mogelijk is het mechanisme uit elkaar te halen, is dit niet verstandig.
Het kost veel te veel tijd om alle onderdelen weer goed te monteren (vooral het monteren van de diverse veren is lastig.
Wanneer de schakelaar niet goed functioneert moet de beschermkap verwijderd worden en moeten de onderdelen schoongemaakt worden en opnieuw gesmeerd met teflonvet. Als dat niet afdoende is, moet de schakelaar in zijn geheel vervangen worden.

De XTR uitvoeringen van de duimschakelaars van Shimano kunnen voorzien worden van bedieningsknoppen voor de fietscomputer.
Hierbij hoort dan wel de Flight Deck computer van Shimano.