De maten van het wiel, velg en de band

De maten van het wiel, velg en de band

De maten van het wiel, velg en de band

De maten van het wiel. De volgende vier maten zijn van belang voor het fietswiel:

  • De buitendiameter van het wiel
  • De nominale maat van de velg en de band
  • De breedte van de band
  • De inbouwbreedte van de as

De maataanduiding van de band en velg. Naast de ETRTO-maat zijn nog twee oude maataanduidingen genoemd die helaas nog steeds gebruikt worden. Voor het omrekenen van oude naar nieuwe maten zijn tabellen beschikbaar.

De buitendiameter van het wiel is nodig om te bepalen of een wiel in het frame of de voorvork gezet kan worden.
De buitendiameter van het wiel is ongeveer de nominale maat van de velg of band plus twee keer de bandhoogte.
Het plaatsen van een kleinere of grotere velg in de fiets zal niet voorkomen.
Het gebruik van een bredere of smallere band komt wel voor. De maximale bandbreedte die gebruikt kan worden wordt bepaald door de ruimte die er is tussen de voor- of achtervork, het spatbord en de remmen.
Tussen alle onderdelen moet minimaal 2 mm speling blijven als de band hard is opgepompt.
Zo kan op een racefiets over het algemeen een band gemonteerd worden met een maximale breedte van 28 mm. Een bredere band loopt aan tegen de rem of de vork

De nominale velg- en banddiameter – De maten van het wiel, velg en de band.

  • De nominale velg- en banddiameter is de diameter van de hieldraad van de band en de diameter van de velg waar de hieldraad in komt te liggen.
  • De nominale breedte van de band is ongeveer de breedte van de band in opgepompte toestand.
  • De nominale breedte van de velg is de breedte van de velg waar de hieldraden komen te liggen.
  • De maten worden aangeduid in mm, waarbij de breedte als eerste wordt gegeven.

Door de hieldraad als maataanduiding te gebruiken kan onmiddellijk vastgesteld worden of een band om een bepaalde velg past. Zo past een band met de maten 25-622 om een velg met maten 16-622 of 19-622.
Ze hebben alle twee als nominale diameter 622 mm. De breedte van de velg is 16 of 19 mm, van de band 25 mm.
Om een velg passen banden met verschillende breedtes. Welke maten dit zijn, wordt aangegeven door de fabrikant.
Fabrikanten zouden zich verplicht moeten voelen de velgmaat en bandmaat aan te duiden volgens de nominale maat die is vastgelegd door de European Tyre en Rim Technical Organisation (ETRTO).

Banden en velgen in inchmaat?

Vroeger werden banden en velgmaten meestal met een inchmaat aangeduid. Maar iedereen gebruikte steeds vaker andere maataanduidingen, waardoor er grote verwarring kon ontstaan.
Door van de maataanduiding van de ETRTO gebruik te maken wordt deze verwarring voorkomen. Voor het omrekenen van oude maten naar de nieuwe maten zijn tabellen beschikbaar.
De meest gangbare velg- en bandmaten zijn 622 (voor race, stads- en randonneursfietsen) en 559 (voor mountainbikes en randonneurs).
In Amerika worden op fietsen algemeen banden met een diametermaat van 559 gemonteerd. Door de opkomst van de mountainbike is deze maat ook in Europa gangbaar geworden en wordt de maat ook voor gewone fietsen gebruikt en zijn er ook smalle banden met een nominale diameter van 559 beschikbaar.
Voor kinder- , vouw- en ligfietsen worden ook kleinere wielmaten gebruikt. Meestal wordt de wielmaat nog in inches gegeven. Dit kan verwarrend zijn omdat met de inchaanduiding meerdere wielmaten bedoeld kunnen worden.
Zo kan een 20” wiel vijf verschillende ETRTO-maten hebben (406, 432, 438, 440 en 451).
Het voordeel van grote wielen is dat deze een lagere rolweerstand hebben, iets meer vering hebben (de langere spaken zijn iets minder stijf) en beter hobbels kunnen nemen.
Kleine wielen worden vooral toegepast omdat ze minder ruimte innemen. Zo heeft de Gazelle ‘expresso’ een klein voorwiel om een rugzakje tussen stuur en voorwiel te kunnen hangen.

Inbouwbreedte van de naaf.

De laatste maat die van belang is voor het wiel is de inbouwbreedte van de naaf. Wanneer de vork te smal is kan het wiel gemonteerd worden door de vork uit te buigen of de naaf te vervangen. Wanneer de vork te groot is kan het wiel gemonteerd worden door de vork smaller te buigen of door tussenringetjes te plaatsen ( en eventueel de as te vervangen door een langere). De breedte moet vooral aangepast worden om een freewheel te kunnen monteren, het aantal kettingwielen op het freewheel uit te breiden of bredere versnellingsnaaf te monteren.

Banden tabel:

Type
fiets
ETRTO Nederlands Duits Frans
autoped/step
62-203
12 1/2
x 2 1/4
12 l/2
x 2 1/4
1 2
1/2 x 2 1/4
kinderfiets
37-298
14 x 1
3/8
14x 1
3/8
350x35A
kinderfiets
/ BMX cross
47-305
16 x 2
x 1 3/4
16 x
1.75/2
16 x
1.75
kinderfiets
54-305
16 x 2
16×2
kinderfiets
37-340
16 x 1
3/8
16 x 1
3/8
400 A
Confort
kinderfiets
32-357
1 7 x
1 1/4
17 x 1
1/4
kinderfiets
47-355
18 x 2
x 1 3/4
18 x
1.75/2
18 x
1.75
kinderfiets
37-387
18 x 1
3/8
18 x 1
3/8
kinderfiets
/ vouwfiets
47-406
20 x 2
xl 3/4
20 x
1.75/2
20 x
1.75
kinderfiest
/ BMX cross
57-406
20 x
2.125
20 x
2.125
kinderfiets
40-432
20 x 1
1/2
20 x 1
1/2
kinderfiets
37-438
20 x 1
3/8
20x 1
3/8
kinderfiets
37-440
20 x 1
3/8
20x 1
3/8
500 A
Confort
kinderfiets
37-451
20 x 1
3/8 BSR
20 x 1
3/8 BSR
kinderfiets
37-489
22 x 1
3/8
22 x1
3/8
kinderfiets
37-498
22 x 1
3/8 x 1 1/4
22 x 1
1/4 x 1 3/8
kinder-
jeugdfiets
47-507
24 x 2
x 1 3/4
24 x
1.75/2
24 x
1.75
kinder-
jeugdfiets
40-534
24 x 1
1/2
24 x 1
1/2
kinder-
jeugdfiets
37-540
24 x 1
3/8
24 x 1
3/8
600 A
Confort
kinder-
jeugdfiets
32-541
24 x 1
3/8 x 1 1/4
24 x 1
1/4 x 13/8
600x
32 A
MTB
37-559
26
x 1.35
MTB
40-559
26
x 1.5
26
x 1.5
MTB
44-559
26
x 1.75
MTB
47-559
26
x 1.9
MTB
47-559
26
x 2 x 1 3/4
26
x 1.75
26
x 1.75
MTB
54-559
26
x 2.1
26
x 2.1
650
x 50
MTB
57-559
26
x 2.125
26
x 2.25
26
x 2.125
Duitse
tour- stadsfiets
40-571
26 x 1
5/8 x 1 1/2
26 x
1.75 x 1 1/2
650 x
38/40 C
Duitse
tour- stadsfiets
54-571
26 x 1
3/4 x 2
26 x 2
x 1 3/4
650x
50 C
France
tour- stadsfiets
37-584
26 x 1
1/2 x 1 3/8
26 x l
3/8 x 1 1/2
650×35
B
France
tour- stadsfiets
40-584
26 x 1
1/2
26x 1
1/2
650 B
Standard
France
tour- stadsfiets
44-584
26 x 1
1/2 x 1 5/8
26 x 1
5/8 x 1 1/2
650 B
Semi Conf. 1/2 Ballon
stadsfiets
32-590
26 x 1
3/8 x 1 1/4
26 x 1
1/4 x 1 3/8
650 x
32 A
stadsfiets
37-590
26 x 1
3/8
26x 1
3/8
650x
35A
stadsfiets
Engels (bijv. Raleigh)
32-597
26 x 1
1/4 2
6×1
1/4
26×1
l/4
race (export
maat)
25-630
27 x l
27x l
27x 1
tour-
sportfiets (export maat)
26-630
27 x 1
1/4 x 1 1/16
27 x 1
1/16 x 1 1/4
27 x 1
1/4 x 1 1/16
tour-
sportfiets (export maat)
28-630
27 x l
1/4 Fifty
27 x 1
1/8 x 1 1/4
27 x 1
1/4 Fifty
tour-
sportfiets (export maat)
32-630
27 x 1
1/4
27×1
1/4
27×1
1/4
racefiets
20-622
28
x 3/4
28
x 3/4
700
x 20 C
racefiets
23-622
28
x 1
28×1
700
x 23 C
racefiets
25-622
28
x 1 5/8 x 1 (1/16)
28
x 1 1/16 x l 3/4
700
x 25 C
race(tour)fiets
26-622
700
x 26C
tour-
sportfiets
28-622
28 x 1
5/8 x 1 1/8
28 x 1
1/8 x 1 3/4
700 x
28 C – 700 C
tour-
sportfiets
32-622
28 x 1
5/8 x 1 1/4
28 x 1
1/4 x 1 3/4
700 x
32 C 700 C Course
hybride/stadsfiets
37-622
28x 1
5/8 x1 3/8
28 x1
3/8x 1 5/8
700x
35 C
hybride
40-622
28 x 1
5/8 x 1 1/2
28 x 1
1/2 x 1.75
700 x
38/40 C
hybride
47-622
28 x 1
5/8
28 x
1.75
700 x
40/42 C
transportfiets/bakfiets
47-622
T
28 x 1
3/4
700×45
C
klassieke
(oma)fiets
40-635
28 x 1
1/2
28×1
1/2
700 B
Standard
transportfiets/bakfiets
44-635
28 x 1
1/2 x 1 5/8
28 x
1.75 x 1 1/2
700 x
40/42 B

 

Overige Encyclopedie

Koppeling met palmechanisme in de...
Koppeling met palmechanisme in de terugtraprem. Door combinatie van twee pal-mechanismen drukt de drijfkop de pallen bij vooruit draaien tegen…
Suntour.
Suntour. Suntour is een fabrikant van schakelonderdelen, schijfremmen en voorvorken. Het voorheen Japanse bedrijf is overgenomen door een bedrijf in…
Accessoires.
Accessoires.
Fietsen is niet alleen een milieuvriendelijke en gezonde manier van transport, maar ook een bron van plezier en avontuur. Om…

Techniek berichten

Nieuwsbrief abonneer nu.

Op de hoogte blijven van onze nieuwste berichten? Abonneer je dan nu op onze nieuwsbrief.