Naven onderhouden.

Verwaarloosde naven gaan kraken en rammelen, hoe langer je ermee fietst, hoe erger het wordt. Geef je naven een goede beurt, en ze zullen vele probleemloze kilometers meegaan! Je naven onderhouden is dus van essentieel belang.

Gebrekkig onderhouden naven dragen niet bij aan het plezier op de fiets. Een naaf die aan onderhoud toe is begint korrelig te draaien of er komt speling op de naaf. Als dit het geval is dan is de naaf toe aan een onderhoudsbeurt. Door je vingers op het uiteinde van de vork te leggen en het wiel een zet te geven kan je voelen of de naaf korrelig begint te lopen. Als dit het geval is, moet de naaf volledig vervangen worden. Er zijn qua lagering twee typenaven: cup +conus (met losse kogeltjes) en industrielagers.

Een setje kogels en conussen kost tussen de 10 en 20 euro, industrielagers zijn meestal net wat duurder: 15 tot 40 euro. Als je met naven met cups en conussen te lang doorrijdt, loop je het risico dat de cups ook beschadigd raken. In de meeste naven zijn de cups niet te vervangen en is de enige optie nieuwe naven kopen. In sommige naven zijn de cups wel te vervangen, goedkoop zijn ze echter niet. Dus onderhoud naven tijdig, dat bespaart je uiteindelijk geld.

Standaard naaf.

Haal het wiel uit de fiets.
Draai de snel spanner los zodat deze uit de naaf kan.
Nu kan de borgmoer verwijderd worden.
De borgmoer kan met twee steeksleutels los gedraaid worden.
Bij sommige naven zit deze moer geborgd met een kleine inbusbout die eerst los gedraaid moet worden.

Inhoud verwijderen.

De conus kan nu van de as afgedraaid worden.
Als dit gedaan is kan je voorzichtig de as aan de andere kant van de naaf eruit trekken.
Er kunnen kogels uit de naaf vallen, doe dit dus boven een doek.
Om de cups schoon te maken is het handig om de afdichtingen te verwijderen.
Dit gaat meestal het makkelijkste met een kleine schroevendraaier.
Pas op dat je afdichting niet beschadigt, ze zijn soms behoorlijk kwetsbaar.
Ze kunnen ook blijven zitten, maar dat maakt de volgende stappen tot wat meer gepriegel.

Slijtage checken.

Met een kleine schroevendraaier kan je de kogels uit de naaf halen.
Maak vervolgens alles schoon, zodat je mogelijke beschadigingen kunt zien.
Een oorzaak van snelle slijtage kan een te hard aangedrukte snelspanner zijn, hierdoor wordt het lager in elkaar gedrukt.
Het gevolg is onnodige slijtage aan de kogels, conussen en cups.
Kleine putjes en onregelmatigheden zorgen voor een luidruchtige en slecht draaiende naaf.
Als ook de cups beschadigd zijn, dan moeten deze ook vervangen worden. Dat betekent nieuwe naven (of nieuwe wielen).

Vullen met vers vet.

Maak met behulp van een ontvetter als weer schoon.
Nu zijn de naven klaar voor een nieuwe laag vet.
Er moet zoveel vet in de cup dat de kogels blijven hangen.
Als je niet weet hoeveel kogels in de naaf moeten dan kan je deze vullen tot alle kogels elkaar raken, verwijder vervolgens één kogel.
Als de kogels op z’n plaats zitten kunnen de afdichtingen terug geplaatst worden en vervolgens de as.
Let bij het terug steken van de as op dat je geen kogels uit de naaf duwt.

Speling afstellen.

Draai vervolgens de conus en de borgmoer op de as.
De as moet soepel kunnen draaien.
De conus moet met de hand aangedraaid worden, zodat er (bijna) geen speling meer op de naaf zit.
Als dit gelukt is dan moet de borgmoer stevig aangedraaid worden, zodat de instelling van het lager niet kan verlopen tijdens het fietsen.

Cartridge naaf.

De meeste naven zijn uit elkaar te halen door aan beide kanten een 5 millimeter inbussleutel in de as te steken.
Door tegen gesteld te draaien komt één kant dan los, hier kan behoorlijk veel kracht voor nodig zijn.
Lange inbussen zijn voor dit karweitje dus aan te bevelen.
Let goed op mogelijke ringetjes als het uiteinde los komt.
Deze ringen zorgen vaak voor extra afdichting, soms worden ze op de plaats gehouden door een O-ring.

Lagers verwijdenen.

Om de lagers eruit te krijgen moet je het wiel neerleggen.
Een ronde buis die het huis van de naaf ondersteunt is een pré, leg het wiel zodat de naaf rust op de buis.
Let hierbij op dat er geen krassen op de naaf komen.
Het lager kan eruit geslagen worden door de as eruit te slaan, let hierbij op dat de aluminium as niet beschadigd wordt met de hamer.

Met de rubberhamer.

De volgende stap is het verwijderen van het andere lager.
Draai hiervoor het wiel om en zorg wederom dat de naaf goed ondersteund wordt, maar dat het lager er wel uit kan.
Met een stuk metaal (buisje, speciaal uitdrijfgereedschap) kan het andere lager nu uitgeslagen worden.
Ook dit lager kan behoorlijk strak zitten, zodat er een paar behoorlijke klappen nodig zijn.
Let er op dat je het lager er recht uit slaat zodat het huis van de naaf niet beschadigd raakt.
Je kunt de naaf nu schoonmaken met een doek en ontvetter.

Lagers monteren.

Als de oude lagers erg vast zaten, dan gaan de nieuwe lagers er lastig in.
Het plaatsen van de lagers gaat een stuk eenvoudiger als de nieuwe lagers een paar uur in de vriezer hebben gelegen en als het wiel op z’n minst op kamertemperatuur is.
In de meeste gevallen kan je de lagers nu zonder moeite in de naaf tikken, eventueel kan een beetje olie in de naaf de lagers nog iets makkelijker op hun plaats laten glijden.
Let er op dat je de lagers er niet scheef in slaat, of dat je de lager in het midden van het lager raakt.

Voorzichtig tikken.

Als de lagers erin zitten kan de as er weer in.
Plaats vervolgens de afdichtingsringen terug, voorzie deze van een beetje olie zodat ze optimaal afsluiten.
De laatste stap is het uiteinde van de naaf terug op de as draaien met twee inbussleutels.