Lagers
- Manuel Gort
- [wpbread]
- fiets, fietsen, fietswiel, fietswielen, lager, lagers, wiel, wielen, wiellager, wiellagers
Lagers.
In de naaf worden de volgende twee type kogellagers gebruikt:
- Instelbare hoekcontactlagers
- Vaste industriële groeflagers
Instelbare hoekcontactlagers bestaan uit twee cups in de naafhuls, losse kogels, twee conussen die op de as geschroefd worden, twee borgringen en twee borgmoeren. Bij goedkope naven zijn de cups direct in de naafhuls geperst.
Bij aluminium naven worden stalen cups in de naafhuls geperst. Het loopvlak van de losse stalen cups is veel beter dan de cups die direct in de naafhuls zijn gevormd.
Wanneer de losse cups versleten zijn kunnen ze uit de naaf getikt worden.
In voornaven moeten over het algemeen 10 kogels van 3/16”gebruikt worden. In achternaven moeten over het algemeen 9 kogels van ¼” gebruikt worden.
De kwaliteit van de kogels is niet te beoordelen anders dan op basis van informatie van de fabrikant.
Bij onderhoud aan de naaf is het verstandig om de kogels allemaal te vervangen. Het gebruik van een kogelring is niet aan te bevelen.
Doordat er minder kogels gebruikt worden is de belasting per kogel groter. Daarnaast kan slijpsel van de kogelring voor extra slijtage zorgen.
In versnellingsnaven en naven met terugtrapremmen worden ze wel toegepast omdat de montage van losse kogels zeer lastig is.
De conussen worden op de as geschroefd. De linker conus is de vaste conus, de rechter conus de stelconus. Kwalitatief hoogwaardige conussen worden zuiver geslepen en gehard. Het lager kan op twee plekken voorzien zijn van afdichtingen: aan de buitenkant van de cup en aan de buitenkant van de conus. Goede naven zijn dubbel afgedicht.
De meeste naven zijn in ieder geval voorzien van een afdichting in de naaf. Voor een goede afdichting is het van belang dat de afdichtingen goed op elkaar aansluiten zonder extra wrijving te veroorzaken.
De ruimte tussen afdichting op de cup en conus wordt gevuld met kogellagervet. Zo is de naaf perfect afgesloten van vuil en water.
Het lager moet gedemonteerd, schoongemaakt en opnieuw afgesteld worden als het wiel niet meer soepel loopt. Door het wiel in de hand te laten draaien kan gecontroleerd worden of het lager nog zuiver en niet smerig is.
Onzuiverheden in het lager zijn te voelen in de as. Als het niet soepel draait of een krakend geluid maakt is het lager niet goed en moet het gedemonteerd en onderzocht worden.
Het lager wordt op de volgende wijze ge(de)monteerd:
- Klem de as met een asklem aan de rechterkant in een bankschroef.
- Schroef de linker borgmoer los.
- Schroef de linker conus los.
- Haal de naafhuls van de as af. Vang de kogels op.
- Draai de rechter borgmoer los.
- Haal de as uit de bankschroef en draai de boegmoer en rechter conus van de as.
- Haal de stofkappen van de naaf. Dit kan met een schroevendraaier of met speciaal gereedschap.
- Controleer alle onderdelen op beschadigingen en vervang beschadigde onderdelen. Beschadigde cups kunnen uit de naaf getikt worden. Nieuwe cups moeten in de naaf geperst worden, niet geslagen. Vervang in ieder geval altijd de kogels.
- Controleer of de as recht is door deze over een vlakke plaat te rollen. Hiervoor moet de vaste conus verwijderd worden. Controleer ook de schroefdraad van de as.
- Borg de rechter conus. Afhankelijk van het type as en borgmoer moet de conus met of zonder puntplaat geborgd worden. Bij assen met opschroefbaar freewheel moet een afstandblokje gemonteerd worden. Assen voor casettenaven zijn symmetrisch.
- Pers de stofkappen op de naaf.
- Leg de rechter cup vol met kogellagervet en kogels.
- Schuif de as met vaste rechter conus door de naaf.
- Leg de linker cup vol met vet en kogels.
- Draai de linkerconus op de as tot het wiel zonder speling soepel draait
- Zet de as in de bankschroef met een asklem.
- Draai de borgmoer op de as strak tegen de linkerconus. Houd hierbij de linkerconus vast met een conussleutel. Deze is speciaal plat uitgevoerd om tussen de conus en de borgmoer te passen.
- Controleer of het lager spelingsvrij is en soepel loopt.
- Controleer of de as goed gecentreerd is.
Hoogwaardige naven hebben vaak vaste industriële groeflagers. Het grote voordeel hiervan is dat ze niet gesteld hoeven te worden, zeer goed afgedicht zijn en geen onderhoud vragen. De loopeigenschappen zijn zeer goed, vergelijkbaar met de beste instelbare hoekcontaclagers.
Wanneer de vaste lagers versleten zijn moeten ze vervangen worden. Hiervoor moet de naaf verwarmd worden.
Eventueel kunnen ze met een speciale trekker uit de naaf getrokken worden. Als die niet voorhanden is kan ook een drevel gebruikt worden.
Verwijder de vaste lagers alleen als ze vervangen moeten worden. Lagers beschadigen onherstelbaar door ze via de kogels uit de naaf te tikken. Nieuwe lagers kunnen in de naaf geperst worden met speciaal persgereedschap. Let er op dat ze goed recht in de naaf gaan.
Overige Encyclopedie
Dual pivot.
Groep.
Scandium.
Techniek berichten
Nieuwsbrief abonneer nu.
Op de hoogte blijven van onze nieuwste berichten? Abonneer je dan nu op onze nieuwsbrief.