Stuur en stuurpen monteren.

Stel je voor dat je tijdens een mooie fietstocht in de vrije natuur plotseling een probleem hebt met je stuur of stuurpen. Dat kan de meeste fietsers behoorlijk uit hun element halen. Maar wat als we je vertelden dat je met een beetje basiskennis en vaardigheden. Zelf in staat kunt zijn om je stuur en stuurpen monteren en te onderhouden? Dit kan niet alleen geld besparen op reparatiekosten. Maar ook zorgen voor een diepgaander begrip van je geliefde tweewieler. Het stelt je in staat om de controle te behouden over je fiets en direct problemen op te lossen.

In deze handleiding nemen we je mee door de stappen om je stuur en stuurpen te monteren en te onderhouden. Of je nu een beginnende fietser bent die meer wil leren over fietsonderhoud. Of een ervaren rijder die graag zelfvoorzienend wil zijn tijdens lange ritten. We hebben waardevolle informatie om met je te delen.

Het afstellen van je stuur en stuurpen is een essentiële vaardigheid om je fiets in topconditie te houden en een aangename rit te garanderen. Een slecht afgesteld stuur kan niet alleen ongemak veroorzaken, maar ook gevaarlijk zijn. Een te losse stuurpen kan leiden tot onbedoelde bewegingen, terwijl een te strakke stuurpen de controle over je stuur belemmert. Daarom is het begrijpen van de juiste installatie en onderhoudsprocedures van het stuur en de stuurpen van cruciaal belang voor elke fietser.

Laten we beginnen met het verkennen van de wereld van stuur- en stuurpenmontage en -onderhoud, zodat je zelfverzekerd en competent kunt zijn als het gaat om deze essentiële onderdelen van je fiets.

Twee soorten stuurpennen.

Er zijn twee soorten stuurpennen: a-head (ook wel threadless genoemd) en de ouderwetse 1″.
De eerste soort klemt zich om het bovenste deel van de vork heen.
De stuurpen maakt in feite deel uit van het balhoofd, dat wordt afgesteld door de inbusmoer boven in de kap.
De hoogte van het stuur kan worden aangepast door spacers boven en onder de stuurpen.
De meeste moderne fietsen hebben een a-head stuurpen en balhoofd.

• Het oudere soort stuurpen, met bout en gebogen pen, wordt van boven op de vork gedraaid en op zijn plaats gehouden door een inbusbout aan een klem of een expander.
  Dit heeft geen effect op het balhoofd: de twee werken volledig los van elkaar.
• Vorken met expanderbouten kunnen niet gebruikt worden op a-headsets.
  Oudere geschroefde sturen kunnen dankzij adapters wel met a-head stuurpennen overweg.
• Stuurpennen die aan de voorkant open kunnen, kwamen tegelijk met de a-headsets.
  In combinatie met elkaar zijn ze aanzienlijk eenvoudiger te vervangen, omdat het niet langer nodig is om rem/shifter en stuurlint te verwijderen.

 

Schoefbalhoofd.

Verwijder stuur(pen).

Verwijder het stuurlint, als het goed is vanuit het midden.
Verwijderde STI- of Ergopower shifter.
Draai de expanderbout een paar slagen los en tik ‘m indien nodig op z’n kop met een rubberhamer om de expander of klem te bevrijden.
Trek daarna de stuurpen en het stuur los.
Klem nu een schroevendraaier in de ruimte tussen stuur en pen en draai hem 90 graden, zodat het stuur enigszins vrijkomt.
Schuif hem nu voorzichtig zijwaarts uit de pen, terwijl je de schroevendraaier op z’n plek houdt.

 

Onderhoud.

Een reguliere dosis van montagepasta of kopervet is essentieel met oude balhoofdsets.
Maak het rechtopstaande gedeelte van de stuurpen minstens één keer per jaar schoon en smeer hem goed in.
Verwijder alle bouten en smeer ook het schroefdraad goed in.
Ga niet proberen om bouten strakker aan te draaien omdat ze wat glibberig zijn.
In plaats daarvan is het beter om wat medium zwaar afdichtmiddel als Loc-tite aan te brengen.

Monteren stuur(pen).

Gebruik een stuk middelfijn schuurpapier om de binnenkant van de klem indien gewenst glad te maken.
Zet de schroevendraaier weer in de opening, zoals in stap 1.
Schuif de pen zonder bout over het stuur.
Zit hij op de goede positie, zet dan de bout vast.
Smeer montagepasta of kopervet op het recht opstaande gedeelte van de pen en plaats hem terug in de vork.
Zet de pen parallel op de fietsen en zet de expanderbout vast.
Tot slot nog even het stuur rechtzetten, sluitbout vastzetten en klaar.

A-head balhoofd.

Verwijder stuur(pen).

Verwijder het stuurlint en de STI- of Ergopower-shifters zoals.
Gebruik met aheadsets een 6 millimeter inbussleutel om de stelbout aan de bovenkant compleet met expander te verwijderen – of haal in het geval van een stermoer de bout en het topkapje er volledig af.
Vervolgens spacers eraf en dan opnieuw met de 6 millimeter inbussleutel de bouten losmaken van de stuurpen.
De meeste a-head stuurpennen kun je aan de stuurkant openen.
Verwijder de 2 of 4 bouten en verwijder het stuur.

Monteren stuur(pen).

Controleer de binnenkant van de stuurklem op scherpe randen en haal die weg met een middelfijn schuurpapier.
Doe hetzelfde aan de vorkkant.
Dat is vooral belangrijk als je een superlicht aluminium/carbon stuur of vork hebt.
Kan je stuurklem aan de voorkant open, maak dan de bouten los, plaats het stuur en zet het voorplaatje weer op zijn plek.
Maak de bouten voorzichtig vast.
Draai ze niet één voor één helemaal vast, maar geleidelijk.

Aanpassingen aan balhoofd.

A-head-stuurpennen en -balhoofd variëren maar weinig in diepte, dus zal het soms nodig zijn om spacers te gebruiken om de hoogte van het stuur aan te passen.
De bovenste spacer moet zo’n 3 of 4 millimeter boven de top van de vork uitkomen. Schuif de spacers in de gewenste volgorde en hoeveelheid over de vork, net zolang tot het stuur op de gewenste hoogte zit.
Plaats nu het topkapje en het balhoofd terug en stel ‘m af met de 6 millimeter inbussleutel.
Draai het top kapje vast tot alle speling uit het balhoofd is verdwenen.
Let op: de vork moet dus nog wel vrij kunnen draaien.

Laatste loodjes.

Draaide stuurklembouten los en pas de positie zo aan dat de boog van het stuur licht omhoog staat.
Maak nu de bouten goed vast met een momentsleutel: het maximale aantal nanometer staat meestal op de stuurpen.
Heb je geen momentsleutel, zet ze dan vast met een normale inbussleutel zonder idioot veel kracht te zetten.
Wees vooral voorzichtig met carbon stuurpennen en sturen.
Zet het stuur recht en draai nu de bouten aan de vorkkant vast met een moment- of inbussleutel.

Shifters.

Verwijderen en monteren.

Voor je de STI-shifters terugzet op het stuur, vervang dan indien nodig de remkabels. Controleer de lengte van de buitenkabels en snij ze op maat.
Bevestig de shifters op de gewenste hoogte en zet ze lichtjes vast met de bevestigingsbouten.
Ga op het zadel zitten en dubbelcheck of je de positie goed vindt – nu kun je er nog iets aan veranderen, als het stuurlint erom ligt niet meer.
Kijk of de shifters gelijk staan en lijnen met het frame.
Zo ja, draai de bouten dan goed vast.
Vind (indien nodig) de beste route voor de buitenkabels, zet deze vast en monteer vervolgens de versnellingskabels.

(De)Monteren ErgoPower – shifters.

Monteer indien nodig versnellings- en remkabels voor je de Ergopower-shifters op het stuur monteert.
Zet de shifters voorzichtig vast en bepaal eventueel de benodigde lengte van de benodigde buitenkabels en de beste route op en om het stuur.
Ga op het zadel zitten en dubbelcheck of je de positie goed vindt – nu kun je er nog iets aan veranderen, als het stuurlint erom ligt niet meer.
Kijk of de shifters gelijk staan en lijnen met het frame.
Zo ja, draaide bouten dan goed vast en tape de buitenkabels op hun plek.

Stuurlint en pluggen.

Duw het beginnetje van het stuurlint in het uiteinde van het stuur en draai het lint rechts kloksgewijs en links tegen de klok in om het stuur.
Zorg bij elke omwenteling voor een paar millimeter overlap en draai voor de zekerheid één extra slag om de shifter, zodat je daar geen lelijke openingen krijgt. Knip het restant netjes loodrecht op de buis af en zet de boel vast met electriciteits tape.
Vervolgens pluggen erin, rubbershifter hoezen terug op hun plaats en klaar ben je.

Voor een duidelijke uitleg over het stuurlint en het wikkelen er van kunt u op deze pagina terecht:  Stuurlint wikkelen.

Tips en opmerkingen.

1. Controleer goed of je stuurpen en stuur bij elkaar passen. Er zijn sturen van 25,4, 25,8en 26 millimeter, die gaan zonder problemen samen. Maar tegenwoordig is oversized (31,7 en 31,88 millimeter) heel gewoon.
2. Stuurpennen die om de hele omtrek van de vork klemmen, zijn ideaal voorvoorvorken van carbon. Exemplaren met een holte tussen de bouten, vormen daarentegen een serieus risico.
3. Zoals met alle carbon componenten, moet je goed oppassen dat je het oppervlak niet beschadigt. Carbon stuurpennen moeten met zorg worden vastgemaakt. Houd je goed aan de instructies van de fabrikant en check het klemgedeelte van de vork altijd op scherpe randen en verwijder ze indien nodig met fijn schuurpapier. Als je aero bars wilt plaatsen, kijk dan goed of je carbonstuur daar wel voor gemaakt is.
4. Met STI- of Ergopower – shifters hoeven de kabels niet los als je van stuur wisselt.
5. Wees er zeker van dat je de juiste soort buitenkabels hebt voor remmen en versnellingen, daar zit verschil tussen. En let erop dat je oude kabels niet te kort zijn als je een breder stuur, een langere stuurpen of een hogere stuurpenpositie neemt.
6. Als je een oude stuurpen moet loshalen die vastzit, dan is geduld een schone zaak. Het duurt minstens een volle nacht voor de anti-roestvloeistof zijn werk doet.